- Xaricdən gətirilən palma yağının miqdarı 42%, qiyməti isə 10% artıb
- Zelenski Türkiyədə səfərdədir VİDEO
- Azərbaycanın Meksika ilə ticarəti 38 DƏFƏ artıb: Heç nə satmamışıq, amma...
- Şahin Bağırov elmlər doktoru elmi dərəcəsini satır - Ali Attestasiya Komissiyasının əngəlləri məni bezdirdi...
- Azərbaycandan bu ölkələrə 105 min manatlıq HEYKƏLLƏR satılıb
Tatar qızı deyilmiş – SSRİ-nin idarə edən ərini idarə edən Raisa Qorbaçova...

1988-ci ildən başlayaraq sonrakı illərdə üzləşdiyimiz saysız faciələrin müəlliflərini birbəbir saysaq, uzun bir siyahı alınar. Ancaq bu siyahının “ilk onluğ”una düşənlərin içində bir ad-soyad da var ki, onun üstündən keçmək olmaz.
Bu, Raisa Maksimovna Qorbaşovadır – SSRİ rəhbəri Mixail Qorbaçovun həyat yoldaşı, o zamanlar SSRİ-də yeni-yeni dəb olan ifadə ilə desək, sovet dövlətinin 1-ci xanımı.
Qarabağda erməni separatçıları ilk mitinqlərinə çıxanda bundan təkcə rəsmi Bakı yox, bütün SSRİ şok olmuşdu. Çünki SSRİ-də sovet rejiminin icazə olmadan təşkil edilən istənilən kütləvi aksiya antisovet hərəkət sayılırdı. İrəvanda və Xankəndidə kütləvi aksiyalar keçirənlər isə gerçəkdən də antosovet şüarlar qaldırmış, sovet quruluşunu, daxili sabitliyi təhdid edən tələblər irəli sürmüşdülər. Bütün ölkə separatçı ermənilərə ağır cəza gözləyirdi.
Ancaq bu, baş vermədi. Moskva Qarabağı Azərbaycandan qoparıb Ermənistana qatmaq istəyən, Kremli şantaj edən separatçılarla yumşaq davrandı. Elə o zaman ölkəmizdə şayiələr yayılmağa başladı ki, ermənilərin Kremldə ciddi himayədarları var və onlar hətta Qorbaçovun yaxın ətrafına daxildirlər.
Qorbaçovun yaxın ətrafında olan ən nüfuzlu erməni Georgi Şahnazarov idi. SSRİ Ali Sovetinin deputatı, SSRİ Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, Bakıda doğulmuş Qarabağ ermənisi olan Şaxnazarov Qorbaçovun baş köməkçisi, əsas məsləhətçisi idi. Ancaq ermənilərin sovet rəhbərliyindəki arxa-dayağı Şaxnazarovla məhdudlaşmırdı, baş katibin həyat yoldaşı Raisa Qorbaçovanın da ermənilərin məşum planına xeyir-dua verdiyi iddia olunurdu.
Bu gün əminliklə demək olar ki, o iddialar və şayiələr səbəbsiz yerə olmayıb. Hər şey göz önündəydi. Düzdür, ortalıqda ermənilərin Raisa Maksimovnaya unikal və bahalı brilyant bağışladıqları barədə də söz-söhbət gəzirdi, amma bu, olmasa belə “birinci xanım”ın ermənilərə rəğbəti danılmaz idi.
O zamanlar “Vremya” xəbərlər proqramını izləyənlər xatırlayar, 1989-cu ilin dekabrında Ermənistanın Spitak şəhərində baş vermiş dəhşətli zəlzələdən sonra Qorbaçov başının dəstəsi ilə fəlakət zonasına gedərkən onu R.Qorbaçova da müşayiət edirdi. “Vremya”nın təbii fəlakət zonasından hazırladığı xüsusi reportajda Qorbaçov xalq qarşısında çıxış edərkən ermənilərin əsassız iddialar irəli sürdüklərindən danışanda Raisa Maksimovnanın ərinə “nə danışırsan” mimikası ilə sərt nəzər salması milyonların gözündən qaçmamışdı.
Bu qadının dövlətin ali postunu, eyni zamanda hakim partiyanın lideri vəzifəsini tutan ərinə ciddi təsir göstərməsi çoxdan etiraf olunmuş faktdır. 1985-91-ci illər arasında Raisa Qorbaşova bir tərəfə, Siyasi Büro başqa tərəfə olub. Birincinin sözü Qorbaçovun yanında daha keçərli imiş.
Lenindən ta Qorbaçova qədər sovet liderlərinin heç birinin həyat yoldaşı üzdə olmayıb, dövlət işinə qarışmayıb, özlərinə xüsusi status və vəzifə tələb etməyib. Ancaq Raisa Qorbaçova öz ötkəmliyi ilə hər fürsətdə “SSRİ-ni ərim idarə edir, ərimi isə - mən” davranışı sərgiləyirdi. O, tez-tez xarici səfərlərə çıxan Qorbaçovu hər yerdə, bütün rəsmi tədbirlərdə, görüşlərdə müşayiət edirdi. “Vremya”nın xəbərlər bülletenində mütləq R.Qorbaşovanın da görüşlərinə, fəaliyyətinə dair süjetlər verilirdi.
Raisa Maksimovna Qorbaçova 1932-ci ildə Altay diyarının Rubtsovsk şəhərində anadan olub. Onun “tatar qızı” olmasına dair söz-söhbət yayılsa da, Raisa Maksimovnanın atası milliyyətcə ukraynalı dəmiryol mühəndisi Maksim Titarenko, anası isə sibirli olub. Raisanın kiçik bacısı Lyudmila ərə gedəndən sonra Ayukasova soyadı qəbul edib və oftalmoloq işləyib. Onun qardaş Yevgeni Titarenko isə yazıçı olub.
Raisa 1949-cu ildə orta məktəbi bitirib, Moskvaya gedib, Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinə daxil olub, tələbə vaxtı Mixail Qorbaçovla ailə qurub. 1955-ci ildə onunla birlikdə təyinatla Stavropola köçüb.
Əslində Raisa Maksimovnanın dominantlığı özünü elə Stavropolda göstərib. O, “Bilik” cəmiyyətində müəllim işləyib, eyni zamanda tibb və kənd təsərrüfatı institutlarında fəlsəfədən dərs deyib, elmlə məşğul olub, sosiologiyanı öyrənib, bu sahədə tədqiqat aparıb. 1967-ci ildə Raisa Maksimovna sosiologiya üzrə namizədlik dissertasiyası müdafiə edib.
1978-ci ildə Raisa Kremldə yüksək vəzifə almış əri il birlikdə paytaxta qayıdıb, Moskva Dövlət Universitetində dərs deməyə başlayıb.
R.Qorbaçovanın personası və fəaliyyəti SSRİ daxilində yaxşı qarşılanmasa da, xaricdə rəğbət və maraqla qarşılanıb. Hətta Britaniya jurnallarından biri R.Qorbaçovanı “1987-ci ilin qadını” adlandırıb.
SSRİ-nin dağılmasında Qorbaçov cütlüyünün rolundan danışan rusların, demək olar ki, hamısı onların Qarabağ məsələsində tutduğu destruktiv mövqenin üstündən keçirlər. Fakt odur ki, SSRİ-nin süqutunun detanatoru Qarabağda başlanan erməni separatizmi olub. İki il əvvəl Almatıda yüngülvari millətçilik zəminində (“Qazaxıstanın rəhbəri qazax olsun” tələbiylə aksiya keçirilməsi) başlanmış hərəkatı top-tüfənglə, güllə-qandalla boğan Kreml cəmi iki il sonra görünməmiş millətçilik şüarları ilə, həm də kütləvi şəkildə meydana çıxan ermənilərin hərəkətinə göz yumdu və dağılma prosesi başlandı. SSRİ elə dövlət idi ki, onun sütunlarını tərpətmək olmazdı. Həmin sütunlardan biri də millətçiliyin hər cür təzahüründən imtina etmək, hamını ümumi “sovet xalqı” ifadəsində birləşdirmək idi. Məhz ermənilər SSRİ-də yaşayan bütün millətlərə göstərdilər ki, nasizm nədir və necə olur.
Raisa Maksimovna 1999-cu ildə 67 yaşında qan xərçəngindən ölüb. Onun xəstəliyini doğuran səbəblər arasında dəhşətli qəzadan qısa müddət sonra Çernobıl AES-ə səfəri zamanı radiasiyaya məruz qalmasını da iddia edirlər.
Araz Altaylı, Musavat.com
- İlyas İsmayılov dəfn olundu - Fotolar - Yenilənib
18 fevral 2025 13:30
- Şahin Bağırov elmlər doktoru elmi dərəcəsini satır - Ali Attestasiya Komissiyasının əngəlləri məni bezdirdi...
17 fevral 2025 19:59
- Köçəryan Araikdən danışdı
17 fevral 2025 16:39
- Bərdənin marşal deputatı - Brejnevin pilotu, nazir Buqayev 21 il ölkəmizi təmsil edib
17 fevral 2025 13:12
- Azərbaycanın ən böyük zavodlarından birinin 14 MILYON VERGİ BORCU var
16 fevral 2025 21:30
- Çar Nikolayı yıxan Kerenskinin SSRİ-ni qəzəbləndirən MÜSAHİBƏSİ
16 fevral 2025 19:57
- İnternetin sürətinə və qiymətinə görə Azərbaycan regionda neçənci yerdədir? – Siyahı
16 fevral 2025 19:32
- Goranboyda qayınata gəlinə qumbara ATDI
16 fevral 2025 17:56
- Fatma Abdullazadənin rəssam qızı vəfat etdi
16 fevral 2025 13:35
- Bakılı Zorgenin həyat yoldaşının müəmmalı ölümü - onun məzarı hələ də tapılmayıb
15 fevral 2025 22:15
- İlyas İsmayılov dəfn olundu - Fotolar - Yenilənib
18 fevral 13:30
- Veysəloğlu Şirkətlər Qrupu ərzaq sektorunda vergi ödəyiciləri arasında lider mövqeyə sahib oldu
18 fevral 13:17
- İlham Əliyevdən qambiyalı həmkarına məktub
18 fevral 12:34
- Azərbaycanda qadınların pensiya yaşı ARTIRILIR: YENİ RƏQƏM
18 fevral 11:54
- Xaricdən gətirilən palma yağının miqdarı 42%, qiyməti isə 10% artıb
18 fevral 00:46
- Zelenski Türkiyədə səfərdədir VİDEO
17 fevral 23:59
- Azərbaycanın Meksika ilə ticarəti 38 DƏFƏ artıb: Heç nə satmamışıq, amma...
17 fevral 22:10
- Şahin Bağırov elmlər doktoru elmi dərəcəsini satır - Ali Attestasiya Komissiyasının əngəlləri məni bezdirdi...
17 fevral 19:59
- Azərbaycandan bu ölkələrə 105 min manatlıq HEYKƏLLƏR satılıb
17 fevral 19:14
- Prezident Azər Qasımovu vəzifəsindən azad etdi
17 fevral 18:32
- Köçəryan Araikdən danışdı
17 fevral 16:39
- Cənubi Qafqazda ƏN BƏRBАD BАNK sektoru hansı ölkədədir?
17 fevral 16:26
- Bakıya bu tarixdə güclü qar gəlir!
17 fevral 15:55
- Bəy toy günü həyəcandan öldü - VİDEO
17 fevral 15:33
- İlyas İsmayılov vəfat etdi
17 fevral 14:21
- Prezident İlham Əliyev fərman imzaladı
17 fevral 13:23
- Bərdənin marşal deputatı - Brejnevin pilotu, nazir Buqayev 21 il ölkəmizi təmsil edib
17 fevral 13:12
- İran Prezidenti azərbaycanca şeir dedi - Video
17 fevral 00:35
- Azərbaycan QOZ və qoz ləpəsini hansı ölkələrdən və neçəyə alır?
16 fevral 23:55
- 3 uşaqlı valideynləri sevindirəcək təklif: 100 mindən çox ailə...
16 fevral 23:25
- Bu ərazilərimizdən imtina edəcəyik - Zelenskidən ŞOK
16 fevral 22:18
- Azərbaycanın ən böyük zavodlarından birinin 14 MILYON VERGİ BORCU var
16 fevral 21:30
- Çar Nikolayı yıxan Kerenskinin SSRİ-ni qəzəbləndirən MÜSAHİBƏSİ
16 fevral 19:57
- İnternetin sürətinə və qiymətinə görə Azərbaycan regionda neçənci yerdədir? – Siyahı
16 fevral 19:32
- DTK Arxivlərinin möhürlü qalması çox ağır fəsadlar verdi və onun nəticəsi 4 iyun 1993-cü ildə oldu...
16 fevral 18:46
- Hüseynbala Mirəlləmovun oğlu bələdiyyə üzvü seçildi
16 fevral 18:27
- Goranboyda qayınata gəlinə qumbara ATDI
16 fevral 17:53
- Ceyhun Bayramov -Serbiya Bayrağı- ordeni ilə təltif olundu
16 fevral 17:42
- 2023-cü ildə nikahdankənar 15 622 uşaq dünyaya gəlib- Nikahdankənar uşaqların atası necə müəyyən edilir? VIDEO
16 fevral 15:41
- İndi Rusiya ilə bağlı bitərəf qalmaq, bişərəf qalmaqdır - GÜNDƏM SÖHBƏTİ
16 fevral 14:16