Metalı belə əridən mədə turşusu mədəmizə niyə zərər vermir?
İdman14 yanvar 2025 13:01

Mədə turşusunun bəzi metalları belə əridə biləcəyi məlum bir həqiqətdir. Amma bu qədər güclü bir maddə mədəmizin içində necə olur ki, heç bir zərər vermədən fəaliyyət göstərə bilir?
Qaynarinfo xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, mədəmizdə hidroklorik turşu adlanan son dərəcə aşındırıcı bir kimyəvi birləşmə mövcuddur. Xalq arasında "mədə turşusu" adlandırılan bu maddə, həzm fermentlərinin qidaları parçalamağına və bakteriyaların öldürülməsi üçün uyğun şərait yaratmağa xidmət edir. Lakin bədənin başqa yerlərində ciddi zərərlərə səbəb ola biləcək bu turşu mədə toxumalarına zərər vermir.
Mədəmizi bu güclü turşunun təsirindən qoruyan şey isə qalın bir selik (mukus) təbəqəsidir. Bu selik, müsin adlanan böyük qlikoproteinlər və onlara bağlanan şəkər molekulları ilə zəngindir. Məsələn, N-asetilqlükozamin və sialik turşu, seliyin sürüşkən və həzmə qarşı davamlı olmasına kömək edir.
Bu seliklər mədədə iki fərqli təbəqə yaradır: biri mədə astarına yapışmış qalın, yapışqan bir təbəqə, digəri isə daha sərbəst, jelə bənzər bir təbəqədir. Bu sərbəst təbəqə bağırsaq mikrobiomunu təşkil edən "yaxşı bakteriyalar"ın yaşadığı məkandır.
Amma müəyyən hallarda mədə turşusu selik təbəqəsini aşmağı bacararsa, toxumalara zərər verə bilər. Mədənin tunika mukoza qatında yerləşən paryetal hüceyrələr tərəfindən ifraz olunan bu turşunun pH dəyəri sərbəst qaldıqda 0,8-ə qədər düşə bilər. Bu isə onun son dərəcə güclü bir turşu olduğunu göstərir. "The Institute of Human Anatomy"nin məlumatına görə, mədə turşusu digər mədə ifrazatları ilə qarışdıqdan sonra pH 1-3 arasında balanslanır.
Mədədəki selik təbəqəsi bu turşunu mədə astarından uzaq saxlayan bir fiziki baryer rolunu oynayır. Həmçinin, selik turşunu neytrallaşdıra bilən bikarbonat maddəsi ilə zəngindir. Mədə yanmasına qarşı istifadə edilən dərmanların çoxunun bikarbonat tərkibli olması da bununla əlaqəlidir. Çünki mədə turşusu bədənin başqa yerlərinə keçdikdə yanma hissi yaradır və bikarbonat bu hissi azalda bilir.
Təəssüf ki, mədədəki selik baryerini zəiflədə bilən bəzi parazitlər və bakteriyalar mövcuddur. Bu baryer zəiflədikdə bakteriyalar mədə toxumalarına sızaraq bağırsaq iltihabına və digər mədə xəstəliklərinə səbəb ola bilər.
Ciddi hallarda yaralar qan damarlarını zədələyərək daxili qanaxmaya səbəb ola bilər. Hətta bir yara deşilərsə, turşu qarın boşluğuna sızaraq peritonitə gətirib çıxara bilər. Peptik yara xəstəliyinin bu ağırlaşması tibbi bir təcili yardım vəziyyəti hesab edilir.
Digər tərəfdən, mədə turşusunun mədə xaricinə sızmasının daha geniş yayılmış bir yolu reflüksdür. Reflüks xəstəliyindən əziyyət çəkənlər mədə turşusunun qida borusuna keçməsinin nə qədər narahat bir hiss olduğunu yaxşı bilirlər. Normalda, alt özofageal sfinkter adlanan bir "klapan" qidanın mədədən qida borusuna geri qayıtmasının qarşısını alır. Amma alkoqol qəbulu və siqaret çəkmək kimi zərərli vərdişlər bu klapanın zəifləməsinə və turşunun sızmasına səbəb ola bilər.
Oxşar xəbərlər
- Fərhad Əhmədovdan 6 milyon dollar rüşvət istənilib - Gəmisinin həbsdən azad olunması üçün...
19 iyul 2025 01:49
- Alimlər nəsli kəsilməkdə olan növləri xilas etməyin yolunu tapdı
19 iyul 2025 01:29
- Proporsional seçki sisteminin bərpasına heç bir ehtiyac yoxdur - Əli Hüseynlidən SENSASİON MÜSAHİBƏ
19 iyul 2025 00:28
- Azərbaycan MDB-dən çıxır? - Rusiyadan cavab
18 iyul 2025 22:45
- Məzuniyyətə gələn hərbçimiz özünü evində ASDI
18 iyul 2025 11:33
- Belçika parlamentindən Azərbaycana qarşı ədalətsiz və qərəzli qətnamə
18 iyul 2025 10:46
- Rusiya Kilsəsi: Seks cənnətə aparan yoldur
18 iyul 2025 01:56
- 1 qramı 5000 dollardan başlayır: Qazaxıstanda dünyanın ən bahalı metalı hasil olunur
16 iyul 2025 01:07
- Ferma sahibi çobanın arvadı ilə münasibətdə oldu: Ərim şübhələndi, dedim ki, bir daha...– ŞOK
15 iyul 2025 23:03
- Tibbin atası İbn-i Sina-dan şəkər xəstəliyinə çarə
15 iyul 2025 11:01
Xəbər lenti
- Fərhad Əhmədovdan 6 milyon dollar rüşvət istənilib - Gəmisinin həbsdən azad olunması üçün...
19 iyul 01:49
- Alimlər nəsli kəsilməkdə olan növləri xilas etməyin yolunu tapdı
19 iyul 01:29
- AMAZONİYA - Azərbaycanda qadın dövləti
19 iyul 01:17
- NAXÇIVAN hoteli sökülür
19 iyul 00:56
- Prezident Ağdamda açılışda iştirak etdi - FOTOLAR
19 iyul 00:24
- Proporsional seçki sisteminin bərpasına heç bir ehtiyac yoxdur - Əli Hüseynlidən SENSASİON MÜSAHİBƏ
18 iyul 23:50
- Azərbaycan MDB-dən çıxır? - Rusiyadan cavab
18 iyul 22:45
- Prezident onlara müraciət ünvanladı
18 iyul 11:51
- Məzuniyyətə gələn hərbçimiz özünü evində ASDI
18 iyul 11:33
- Belçika parlamentindən Azərbaycana qarşı ədalətsiz və qərəzli qətnamə
18 iyul 10:46
- Alen Simonyan boşaldı - Modellə sevgilidir
18 iyul 10:26
- Suriyanın bölünməsinə icazə verməyəcəyik
18 iyul 09:43
- Ersin Tatar: İlham Əliyev hər zaman bizə sahib çıxıb
18 iyul 09:18
- Rusiya Kilsəsi: Seks cənnətə aparan yoldur
18 iyul 01:56
- Şıxlinski mənim xahişimlə saxlanıldı, Nisanovun bazarı... - Mironov
18 iyul 00:20
- Əli Həsənovla Səttar Möhbalıyevin qudalığı BİTDİ...
17 iyul 23:43
- Ukraynada yeni baş nazir: Müstəqillik tarixində ikinci dəfə...
17 iyul 23:29
- Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Şuşada nahar ediblər (FOTO)
17 iyul 22:45
- Rusiyada general dələduzluğa görə həbs edildi
17 iyul 21:55
- İki bacı çayda boğulub öldü
17 iyul 21:36
- Adəm Məmmədov həbsdə qaldı - ZON-a köçürüləcək
16 iyul 20:42
- 1 qramı 5000 dollardan başlayır: Qazaxıstanda dünyanın ən bahalı metalı hasil olunur
16 iyul 01:07
- Kətan toxumu, qaynar su... - Minlərlə manatınız cibinizdə qalacaq
15 iyul 23:28
- Ferma sahibi çobanın arvadı ilə münasibətdə oldu: Ərim şübhələndi, dedim ki, bir daha...– ŞOK
15 iyul 23:03
- Rusiya Şahin Şıxlinskinin oğlunu həbs etdi
15 iyul 22:36
- İlham Əliyev: Demokratiya və Milli Birlik Günü güclü və sarsılmaz iradənin tarixdir
15 iyul 12:31
- Hansı Avropa ölkələrində ən yüksək maaş verilir?
15 iyul 11:42
- Tibbin atası İbn-i Sina-dan şəkər xəstəliyinə çarə
15 iyul 11:01
- Putin: Rusiyada QADIN çatışmır – Statistikanı özü etiraf etdi
15 iyul 01:21
- Məleykə Abbaszadə qadınları SAĞMAL İNƏKLƏ müqayisə etdi: Gündə sağılmaq ağırdır..
15 iyul 00:33
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya