Metalı belə əridən mədə turşusu mədəmizə niyə zərər vermir?
İdman14 yanvar 2025 13:01

Mədə turşusunun bəzi metalları belə əridə biləcəyi məlum bir həqiqətdir. Amma bu qədər güclü bir maddə mədəmizin içində necə olur ki, heç bir zərər vermədən fəaliyyət göstərə bilir?
Qaynarinfo xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, mədəmizdə hidroklorik turşu adlanan son dərəcə aşındırıcı bir kimyəvi birləşmə mövcuddur. Xalq arasında "mədə turşusu" adlandırılan bu maddə, həzm fermentlərinin qidaları parçalamağına və bakteriyaların öldürülməsi üçün uyğun şərait yaratmağa xidmət edir. Lakin bədənin başqa yerlərində ciddi zərərlərə səbəb ola biləcək bu turşu mədə toxumalarına zərər vermir.
Mədəmizi bu güclü turşunun təsirindən qoruyan şey isə qalın bir selik (mukus) təbəqəsidir. Bu selik, müsin adlanan böyük qlikoproteinlər və onlara bağlanan şəkər molekulları ilə zəngindir. Məsələn, N-asetilqlükozamin və sialik turşu, seliyin sürüşkən və həzmə qarşı davamlı olmasına kömək edir.
Bu seliklər mədədə iki fərqli təbəqə yaradır: biri mədə astarına yapışmış qalın, yapışqan bir təbəqə, digəri isə daha sərbəst, jelə bənzər bir təbəqədir. Bu sərbəst təbəqə bağırsaq mikrobiomunu təşkil edən "yaxşı bakteriyalar"ın yaşadığı məkandır.
Amma müəyyən hallarda mədə turşusu selik təbəqəsini aşmağı bacararsa, toxumalara zərər verə bilər. Mədənin tunika mukoza qatında yerləşən paryetal hüceyrələr tərəfindən ifraz olunan bu turşunun pH dəyəri sərbəst qaldıqda 0,8-ə qədər düşə bilər. Bu isə onun son dərəcə güclü bir turşu olduğunu göstərir. "The Institute of Human Anatomy"nin məlumatına görə, mədə turşusu digər mədə ifrazatları ilə qarışdıqdan sonra pH 1-3 arasında balanslanır.
Mədədəki selik təbəqəsi bu turşunu mədə astarından uzaq saxlayan bir fiziki baryer rolunu oynayır. Həmçinin, selik turşunu neytrallaşdıra bilən bikarbonat maddəsi ilə zəngindir. Mədə yanmasına qarşı istifadə edilən dərmanların çoxunun bikarbonat tərkibli olması da bununla əlaqəlidir. Çünki mədə turşusu bədənin başqa yerlərinə keçdikdə yanma hissi yaradır və bikarbonat bu hissi azalda bilir.
Təəssüf ki, mədədəki selik baryerini zəiflədə bilən bəzi parazitlər və bakteriyalar mövcuddur. Bu baryer zəiflədikdə bakteriyalar mədə toxumalarına sızaraq bağırsaq iltihabına və digər mədə xəstəliklərinə səbəb ola bilər.
Ciddi hallarda yaralar qan damarlarını zədələyərək daxili qanaxmaya səbəb ola bilər. Hətta bir yara deşilərsə, turşu qarın boşluğuna sızaraq peritonitə gətirib çıxara bilər. Peptik yara xəstəliyinin bu ağırlaşması tibbi bir təcili yardım vəziyyəti hesab edilir.
Digər tərəfdən, mədə turşusunun mədə xaricinə sızmasının daha geniş yayılmış bir yolu reflüksdür. Reflüks xəstəliyindən əziyyət çəkənlər mədə turşusunun qida borusuna keçməsinin nə qədər narahat bir hiss olduğunu yaxşı bilirlər. Normalda, alt özofageal sfinkter adlanan bir "klapan" qidanın mədədən qida borusuna geri qayıtmasının qarşısını alır. Amma alkoqol qəbulu və siqaret çəkmək kimi zərərli vərdişlər bu klapanın zəifləməsinə və turşunun sızmasına səbəb ola bilər.
Oxşar xəbərlər
- Bu şəraitdə meyvə şirəsi istehsal edirmişlər - Video
12 fevral 2025 17:25
- Аna tərəfdən Hacı Zeynalabdin Tağıyevin və ata tərəfdən Şəmsi Əsədullayevin NƏTİCƏSİ ...
12 fevral 2025 15:06
- PRAYK-mağaza açın və ya xidmətlərinizi təklif edin - Ödənişsiz və vasitəçilərsiz!
12 fevral 2025 14:09
- Vahid Əziz: Ramiz Mehdiyev qoca kişidir, getsin...
12 fevral 2025 13:37
- Prezidentin Çin telekanalına müsahibəsi - MÜHÜM MESAJLAR VERDİ VİDEO
12 fevral 2025 11:08
- İlham Əliyev Pezeşkiana məktub göndərdi
11 fevral 2025 11:58
- Rəsulzadənin oğluna Stalinin şəklini çəkdirib nəvəsinə -metirka- vermişdilər
11 fevral 2025 11:12
- Rusiya agenti olduğu deyilən Əbülxoz Bəydən EKSKLÜZİV AÇIQLAMA
10 fevral 2025 22:49
- Ali Məhkəmədən xarici diplomlarla bağlı - Açıqlama
10 fevral 2025 21:32
- Bakının mərkəzində general-leytenantı KİM ÖLDÜRDÜ ?
10 fevral 2025 20:33
Xəbər lenti
- 10-dan çox ölkənin parlament sədri Bakıya gəlir – SƏBƏB
12 fevral 18:14
- Qoşqar Təhməzlinin təsisçisi olduğu şirkət nazirliyin tenderini uddu
12 fevral 17:58
- Bu şəraitdə meyvə şirəsi istehsal edirmişlər - Video
12 fevral 17:25
- İlham Əliyev həmkarını qarşıladı - Video - Fotolar
12 fevral 16:40
- Elçin Şıxlı: Vaxtilə SPUTNİK-i bizim boynumuzda Əli Həsənov otuzdurmuşdu
12 fevral 15:26
- Аna tərəfdən Hacı Zeynalabdin Tağıyevin və ata tərəfdən Şəmsi Əsədullayevin NƏTİCƏSİ ...
12 fevral 15:06
- Yunanıstanın yeni prezidenti o oldu
12 fevral 14:37
- PRAYK-mağaza açın və ya xidmətlərinizi təklif edin - Ödənişsiz və vasitəçilərsiz!
12 fevral 14:09
- Vahid Əziz: Ramiz Mehdiyev qoca kişidir, getsin...
12 fevral 13:37
- Prezidentin Çin telekanalına müsahibəsi - MÜHÜM MESAJLAR VERDİ VİDEO
12 fevral 11:08
- İlham Əliyev Pezeşkiana məktub göndərdi
11 fevral 11:58
- İllərdir axtarılan Hindistanlı milyonerin oğlunun meyiti Zaqatalada tapıldı
11 fevral 11:49
- Ramiz Rövşənə ağır itki
11 fevral 11:33
- Rəsulzadənin oğluna Stalinin şəklini çəkdirib nəvəsinə -metirka- vermişdilər
11 fevral 11:09
- DTX Azər Bağırovu İordaniyada tutaraq Azərbaycana gətirdi - FOTOLAR
11 fevral 10:43
- NАR-ın dəstəyi ilə Azərbaycanda jest dili tətbiqi hazırlanır
10 fevral 23:19
- Azərbaycan ərazisinin 80 faizi 8 ballıq seysmik...
10 fevral 23:01
- Rusiya agenti olduğu deyilən Əbülxoz Bəydən EKSKLÜZİV AÇIQLAMA
10 fevral 22:49
- Ali Məhkəmədən xarici diplomlarla bağlı - Açıqlama
10 fevral 21:32
- Bakıda II İohann Pavelin adına kilsə tikiləcək
10 fevral 21:21
- Bakıda məktəbli qız binanın damından özünü АTDI
10 fevral 21:09
- 300 min azərbaycanlı Ermənistana qayıdacaq, Zəngəzur da həmçinin - Oskanyan
10 fevral 20:58
- PEYK zavodunun 2 milyona yaxın vergi borcu var
10 fevral 20:47
- Bakının mərkəzində general-leytenantı KİM ÖLDÜRDÜ ?
10 fevral 20:33
- Rusiyanın Azərbaycandakı şəbəkəsinin üzvü olduğu deyilən Elmar Məmmədyarov danışdı
10 fevral 20:13
- Rusiyanın Azərbaycandakı şəbəkəsi ifşa edildi - Siyahıda onlar var
10 fevral 19:44
- Yalnız iki vedrə su və yorğanlardan istifadə ediblər
10 fevral 18:42
- Köçəryan Ağdamın işğalını detalları ilə etiraf etdi: Mənə zəng gəldi, dedim ki..
10 fevral 18:22
- Eldar Həsənovun övladlarından İlham Əliyevə müraciət
10 fevral 00:18
- Ana südü buynuz qişanın zədələrinin sağalmasını sürətləndirir
10 fevral 00:06
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya