Toğrul bəyin Bizans imperatoruna yazdığı məktub üzə çıxdı - FOTO

Böyük Səlcuq hökmdarı Toğrul bəyin Bizans imperatoru IX Konstantin Monomaxa göndərdiyi ərəbcə məktub ilk dəfə olaraq üzə çıxarılıb.
Publika.az xəbər verir ki, bu, türk tarixi baxımından mühüm arxiv sənədidir.
Məktubun nə vaxt və harada yazıldığı məlum deyil. Lakin Berlin Dövlət Kitabxanasından çıxarılan bu sənədə “Orta əsr türk dövlətlərinə aid nadir sənədlərdən biri” şərhi verilib.
Günümüzə tək nüsxədə gəlib çatan və ilk dəfə tərcümə olunan məktub Mərmərə Universiteti Türkşünaslıq İnstitutundan professor Osman Özgüdenli tərəfindən ortaya çıxarılıb.
Məktubda Türk hökmdarı Toğrul bəyin Bizans hökmdarını qorxutması diqqət çəkir:
"Bizim bu məktubumuz Rum (Bizans) hökmdarınadır. Allah ömrünü uzun eləsin! Allah ona İslam səadətini, tam iman və Allahın köməyini, yetkin əsgərlər nəsib etsin. Onu təqdim etdiyimiz bu məktubda özü və xalqı, ölkəsinin və onun bərəkətinin qorunması, ölkəsində əsgərlərinin və insanların xoşbəxtliyi üçün əmin-amanlıq var. Bilsin ki, Allah-Təala bizə İran hökmdarlarının ixtiyarını verdi və xilafət taxtını müdafiə etməyə qadir qıldı. Bizi itiliyi kütləşməyən qılınc, sönməyən od etdi. Bizə böyük qələbələr, uğurlu nailiyyətlər bəxş etdi.
Hər yerə yayılan, ölümə meydan oxuyan, hündür dağlarda və geniş dənizlərdə irəliləsələr də, o yerləri abad edən, güclü silahlı türk, deyləmi və kürdlərdən ibarət müxtəlif tayfalarla polad qolumuzu gücləndirdi.
Elçimizin qayıdışını görəndə müəlliflərin adlarının zik redildiyi görünür. Uca Əmir Əbu Mənsur Vəhsudan - Allah onları həmişə qorusun! Fikrini bildirsin ki, (biz) ona uyğun hərəkət edək; Uca Allahın izni ilə atlılarımızı ona tərəf göndərək!"
Özgüdenli sözügedən arxiv sənədinin Böyük Səlcuqlu-Bizans diplomatik əlaqələrinə işıq tutduğunu bildirib: "Böyük bir diqqətlə seçilmiş bu sözlərlə Toğrul bəyin əzəmətini vurğulayaraq Bizans imperatorunu qorxutmaq istəyirdilər. “İtiliyi kütləşməyən qılınc” və “Sönməz od” təsvirləri ilə Toğrul bəyin malik olduğu güc və bacarıqlara, onun bu sahədəki nailiyyətlərinə istinad edilir”.
Bütün bunlarla yanaşı, sözügedən məktub həm də Toğrul bəyin Bizansla sıx diplomatik əlaqələrinin günümüzə qədər gəlib çatan yeganə nümunəsi olması ilə diqqət çəkir.
- Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Şuşada nahar ediblər (FOTO)
17 iyul 2025 22:45
- Tibbin atası İbn-i Sina-dan şəkər xəstəliyinə çarə
15 iyul 2025 11:01
- Çeçen qızı Lauranı Tiflisdə oğurladılar !
14 iyul 2025 10:16
- Xəstəxanada intim görüntüləri yayılan şöbə müdiri ərizə yazdı – ŞOK detallar üzə çıxdı
14 iyul 2025 01:10
- Kişinin mədəsindən 27 alışqan və QƏPİK çıxardılar - FOTO
13 iyul 2025 09:23
- Hotel dəhşət : Azərbaycanda gənc qız sevgilisi tərəfindən pəncərədən atıldı VİDEO
12 iyul 2025 20:35
- Şaraa Heydər Əliyevin məzarını ziyarət etdi - FOTO
12 iyul 2025 19:34
- Prezident Əl Şaraa ilə görüşdü - Fotolar
12 iyul 2025 14:35
- İlham Əliyev Mariam Kvrivişvilini qəbul etdi (FOTO)
11 iyul 2025 13:47
- Yazıçı Sabir Əhmədlinin oğlu ilə TƏSİRLİ MÜSAHİBƏ
11 iyul 2025 01:31
- Fərhad Əhmədovdan 6 milyon dollar rüşvət istənilib - Gəmisinin həbsdən azad olunması üçün...
19 iyul 01:49
- Alimlər nəsli kəsilməkdə olan növləri xilas etməyin yolunu tapdı
19 iyul 01:29
- AMAZONİYA - Azərbaycanda qadın dövləti
19 iyul 01:17
- NAXÇIVAN hoteli sökülür
19 iyul 00:56
- Prezident Ağdamda açılışda iştirak etdi - FOTOLAR
19 iyul 00:24
- Proporsional seçki sisteminin bərpasına heç bir ehtiyac yoxdur - Əli Hüseynlidən SENSASİON MÜSAHİBƏ
18 iyul 23:50
- Azərbaycan MDB-dən çıxır? - Rusiyadan cavab
18 iyul 22:45
- Prezident onlara müraciət ünvanladı
18 iyul 11:51
- Məzuniyyətə gələn hərbçimiz özünü evində ASDI
18 iyul 11:33
- Belçika parlamentindən Azərbaycana qarşı ədalətsiz və qərəzli qətnamə
18 iyul 10:46
- Alen Simonyan boşaldı - Modellə sevgilidir
18 iyul 10:26
- Suriyanın bölünməsinə icazə verməyəcəyik
18 iyul 09:43
- Ersin Tatar: İlham Əliyev hər zaman bizə sahib çıxıb
18 iyul 09:18
- Rusiya Kilsəsi: Seks cənnətə aparan yoldur
18 iyul 01:56
- Şıxlinski mənim xahişimlə saxlanıldı, Nisanovun bazarı... - Mironov
18 iyul 00:20
- Əli Həsənovla Səttar Möhbalıyevin qudalığı BİTDİ...
17 iyul 23:43
- Ukraynada yeni baş nazir: Müstəqillik tarixində ikinci dəfə...
17 iyul 23:29
- Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Şuşada nahar ediblər (FOTO)
17 iyul 22:45
- Rusiyada general dələduzluğa görə həbs edildi
17 iyul 21:55
- İki bacı çayda boğulub öldü
17 iyul 21:36
- Adəm Məmmədov həbsdə qaldı - ZON-a köçürüləcək
16 iyul 20:42
- 1 qramı 5000 dollardan başlayır: Qazaxıstanda dünyanın ən bahalı metalı hasil olunur
16 iyul 01:07
- Kətan toxumu, qaynar su... - Minlərlə manatınız cibinizdə qalacaq
15 iyul 23:28
- Ferma sahibi çobanın arvadı ilə münasibətdə oldu: Ərim şübhələndi, dedim ki, bir daha...– ŞOK
15 iyul 23:03
- Rusiya Şahin Şıxlinskinin oğlunu həbs etdi
15 iyul 22:36
- İlham Əliyev: Demokratiya və Milli Birlik Günü güclü və sarsılmaz iradənin tarixdir
15 iyul 12:31
- Hansı Avropa ölkələrində ən yüksək maaş verilir?
15 iyul 11:42
- Tibbin atası İbn-i Sina-dan şəkər xəstəliyinə çarə
15 iyul 11:01
- Putin: Rusiyada QADIN çatışmır – Statistikanı özü etiraf etdi
15 iyul 01:21
- Məleykə Abbaszadə qadınları SAĞMAL İNƏKLƏ müqayisə etdi: Gündə sağılmaq ağırdır..
15 iyul 00:33