Toğrul bəyin Bizans imperatoruna yazdığı məktub üzə çıxdı - FOTO

Böyük Səlcuq hökmdarı Toğrul bəyin Bizans imperatoru IX Konstantin Monomaxa göndərdiyi ərəbcə məktub ilk dəfə olaraq üzə çıxarılıb.
Publika.az xəbər verir ki, bu, türk tarixi baxımından mühüm arxiv sənədidir.
Məktubun nə vaxt və harada yazıldığı məlum deyil. Lakin Berlin Dövlət Kitabxanasından çıxarılan bu sənədə “Orta əsr türk dövlətlərinə aid nadir sənədlərdən biri” şərhi verilib.
Günümüzə tək nüsxədə gəlib çatan və ilk dəfə tərcümə olunan məktub Mərmərə Universiteti Türkşünaslıq İnstitutundan professor Osman Özgüdenli tərəfindən ortaya çıxarılıb.
Məktubda Türk hökmdarı Toğrul bəyin Bizans hökmdarını qorxutması diqqət çəkir:
"Bizim bu məktubumuz Rum (Bizans) hökmdarınadır. Allah ömrünü uzun eləsin! Allah ona İslam səadətini, tam iman və Allahın köməyini, yetkin əsgərlər nəsib etsin. Onu təqdim etdiyimiz bu məktubda özü və xalqı, ölkəsinin və onun bərəkətinin qorunması, ölkəsində əsgərlərinin və insanların xoşbəxtliyi üçün əmin-amanlıq var. Bilsin ki, Allah-Təala bizə İran hökmdarlarının ixtiyarını verdi və xilafət taxtını müdafiə etməyə qadir qıldı. Bizi itiliyi kütləşməyən qılınc, sönməyən od etdi. Bizə böyük qələbələr, uğurlu nailiyyətlər bəxş etdi.
Hər yerə yayılan, ölümə meydan oxuyan, hündür dağlarda və geniş dənizlərdə irəliləsələr də, o yerləri abad edən, güclü silahlı türk, deyləmi və kürdlərdən ibarət müxtəlif tayfalarla polad qolumuzu gücləndirdi.
Elçimizin qayıdışını görəndə müəlliflərin adlarının zik redildiyi görünür. Uca Əmir Əbu Mənsur Vəhsudan - Allah onları həmişə qorusun! Fikrini bildirsin ki, (biz) ona uyğun hərəkət edək; Uca Allahın izni ilə atlılarımızı ona tərəf göndərək!"
Özgüdenli sözügedən arxiv sənədinin Böyük Səlcuqlu-Bizans diplomatik əlaqələrinə işıq tutduğunu bildirib: "Böyük bir diqqətlə seçilmiş bu sözlərlə Toğrul bəyin əzəmətini vurğulayaraq Bizans imperatorunu qorxutmaq istəyirdilər. “İtiliyi kütləşməyən qılınc” və “Sönməz od” təsvirləri ilə Toğrul bəyin malik olduğu güc və bacarıqlara, onun bu sahədəki nailiyyətlərinə istinad edilir”.
Bütün bunlarla yanaşı, sözügedən məktub həm də Toğrul bəyin Bizansla sıx diplomatik əlaqələrinin günümüzə qədər gəlib çatan yeganə nümunəsi olması ilə diqqət çəkir.
- Aztelekom-un sabiq sədrinin oğlu Alışanovun səsini gizli yazıbmış - Məhkəmədə üzə çıxdı
7 iyul 2025 23:08
- Qusar rayon Samur bələdiyyəsində nələr baş verib, yaxud Gülnarə Muradxanovanın şər-böhtan məktubları...
7 iyul 2025 15:42
- Sərdar Ayaz Sadiq Azərbaycana GƏLDİ - FOTO
6 iyul 2025 21:04
- Rusiya partlayış törətdi, Azərbaycana məxsus SOCAR YDM-ləri dağıldı - FOTO
6 iyul 2025 16:12
- Mağazada faciə: Müdir gənc işçini boğub öldürdü - FOTO
5 iyul 2025 00:58
- Prezident Xankəndidə qonaqları qarşıladı
4 iyul 2025 14:08
- SEVGİ ilə VƏRDİŞİ necə FƏRQLƏNDİRMƏK ? 3 əlamət
4 iyul 2025 09:51
- Mələkxanım Eyubovanın həyat yoldaşı - FOTO
3 iyul 2025 09:46
- Azərbaycan və Özbəkistan prezidentləri -Sea Breeze- istirahət mərkəzində olublar (FOTO)
2 iyul 2025 21:29
- Özbəkistan Prezidentinin rəsmi qarşılanma mərasimi olub
2 iyul 2025 19:04
- İki gün sonra ÖCALAN daha bir - Tarixi çağırış edəcək
09 iyul 11:42
- Dünyanın ən gülməli ölkələri açıqlandı: Zirvədə gözlənilməz ölkə yer aldı
09 iyul 11:16
- Paraşütlə tullanıb... ÖLMƏK neçəyədir?
09 iyul 10:08
- Naxçıvana Ali Məclis sədri Bakıdan gətirilə bilər
09 iyul 09:47
- Bu gün Azərbaycanda Diplomatiya Günüdür
09 iyul 02:37
- Rusiyada büdcə kəsiri 6 dəfə artıb; Təhlükəsizlik yastığı sürətlə boşalır...
09 iyul 02:30
- Avropa ilə bağlı ŞOK RƏQƏMLƏR - Uşaqlı və uşaqsız ailələrin SAYI
09 iyul 01:27
- Ərdoğan Nəriman Cəlal və ailəsi ilə görüşdü - Fotolar
09 iyul 00:27
- İran Prezidenti: İsrailin Azərbaycan ərazisindən İrana zərbə endirməsi yalandır
08 iyul 23:33
- Bu şəxslərə diplomatik rütbələr verildi - Siyahı
08 iyul 22:53
- Putinin Bakıya göndərdiyi general Kəmaləddin Heydərovla görüşdü
08 iyul 14:04
- Onları vəzifəyə Prezident təyin edəcək - İLK DƏFƏ
08 iyul 13:37
- Dana monopoliyası təkcə mal-qara, Teyyub məsələsi deyil, cənablar, MİLLİ TƏHLÜKƏSİZLİK məsələsidir..
08 iyul 13:05
- SON DƏQİQƏ: Putinin generalı və heyəti Bakıda! Bu gün nələr müzakirə ediləcək?
08 iyul 11:25
- Paraşütlə qayaya çırpılıb ölən Nuranənin fotoları
08 iyul 11:11
- Abşeron Gənclər şəhərciyində partlayış - Yaralılar var
08 iyul 02:27
- Rusiyada intihar edən nazirlə bağlı şok məqamlar: Hamıdan birinci gəlib göz yaşı tökən gənc qadın kimdir?
08 iyul 02:17
- Xəlil Arslanova HÖKM oxundu - 17 İL
07 iyul 23:51
- Aztelekom-un sabiq sədrinin oğlu Alışanovun səsini gizli yazıbmış - Məhkəmədə üzə çıxdı
07 iyul 23:08
- Putinin BU GÜN işdən qovduğu NAZİR özünü ÖLDÜRDÜ – ŞOK
07 iyul 18:06
- Prezident yeni REKTOR təyin etdi
07 iyul 16:03
- Qusar rayon Samur bələdiyyəsində nələr baş verib, yaxud Gülnarə Muradxanovanın şər-böhtan məktubları...
07 iyul 14:57
- Hər ay 500 min icаrə hаqqı аlаn Rəhim Rəhimov dövlətə nə qədər VERGİ ödəyir ?
07 iyul 13:07
- Bu 9 qidanı soyuducunun alt rəfində saxlamaq OLMAZ
07 iyul 12:31
- Sevindik Hüseynov Amerika dövlətini aldatdı: 137 milyon dollarlıq fırıldaq....
07 iyul 12:22
- KRAL şadlıq sarayında FACİƏ: ölən var
07 iyul 12:06
- İlham Əliyev Pakistan Milli Assambleyasının sədrinin başçılıq etdiyi nümayəndə heyətini qəbul edib
07 iyul 11:51
- 24 yaşlı gəlin öldürüldü, qayınanası yaralandı - Şübhəli qayınatadır
07 iyul 11:11
- Xaricdəki diplomatlarımız Bakıya çağırıldı
07 iyul 10:55
- Dəfninə 3 sevgilisi gələn, dəfələrlə həbs olunan Nazim Hikmətin HƏYATI - VİDEO
07 iyul 10:30