Uzunömürlü insanların sirri hələ də elm və mədəniyyətin maraq mərkəzindədir. Bəziləri bu sirləri sadə gündəlik adətlərdə görür – bitki mənşəli qidalanma, ailə ilə bağlılıq və stresi azaltmaq. Digərləri isə uzunömürlüyün genetik şans və mühitin təsirindən qaynaqlandığını düşünür.

Musavat.com People.com və Reddit-ə istinadən dünyanın müxtəlif yerlərindən bu mövzuya maraqlı yanaşmaları təqdim edir.

Dünyanın yüz yaşlıları və onların verdiyi sirli tövsiyələr 

Bonita Gibson — Amerika Birləşmiş Ştatlarının Miçiqan ştatında yaşayan və 114 yaşını tamamlayan Gibson kartof yeməyini uzunömürlülüyünün əsas sirri kimi göstərir. O, həmçinin siqaret çəkməmək, alkoqol qəbul etməmək, sağlam qidalanmaq və pozitiv qalmaq kimi vərdişlərinə də diqqət çəkir.

Emma Morano — İtaliyanın ən uzunömürlü xanımlarından biridir. Onun uzun ömür sirri gündə üç çiy yumurta, ara-sıra spirtli içki (grappa) və çoxlu şokolad yeməkdir. O, həmçinin həyatdan müsbət düşüncə ilə faydalanmanın vacibliyini vurğulayıb.

Shigeko Kagawa — Yaponiya üçün əlamətdar bir nümunədir: 114 yaşında olan bu keçmiş həkim öz uzunömürlülüyünü gündəlik həyatında oynamaq, aktiv qalmaq ilə əlaqələndirir.

Mifologiya və inanclar

Peng Zu — Çin mifik tarixinə aid simvolik bir şəxsiyyətdir. Əfsanələrə görə, Peng Zu təxminən 400–450 il yaşayıb və uzunömürlülüyün simvolu kimi tanınır. Taoizm dünyasında o, uzunömürlülük və həyatın qüvvəsi baxımından müqəddəs sayılıb.

Li Ching-Yuen də mifik fiqurdur. Onun içki və bitki mənşəli dərmanlarla zəngin bir pəhriz (goji gül, lingzhi, ginseng və s.) sayəsində 250 yaş civarında yaşadığı iddia edilir.

"Blue Zones" (Mavi Zona): Gerçəkdir, yoxsa mif?

“Blue Zones” termini dünyanın bəzi bölgələrində (Okinawa, Sardiniya, Nicoya, Ikaria, Loma Linda və b.) insanların nisbətən daha çox yüz yaşına çatmasını ifadə edir. Bu bölgələrdəki uzunömürlülük əsasən aşağıdakı amillərlə bağlı göstərilir:

- Bitki yönümlü qidalanma, taxıllar, paxlalılar, tərəvəzlər, az miqdarda ət və yaşıl yarpaqlar.

- Yeməkdən doyma hissi əldə edilənə qədər yemək və "hara hachi" prinsipini (80% doluluq) tətbiq etmək.

- Gündəlik yüngül fiziki hərəkət və sosial mühitlə birgə aktiv həyat tərzi (bağçılıq, gəzmək və s.).

- Ruhani və ya dini icmalara aid olmaq – həftədə təxminən 4 dəfə bir araya gəlib sosial və emosional dəstək almaq.

- Həyatda məqsəd sahibi olmaq – Okinawadakı “ikigai”, Nicoya’dakı “plan de vida” kimi anlayışlar ilklərə yönəlib yaşamağa davam etməyə stimul yaradır.