Metalı belə əridən mədə turşusu mədəmizə niyə zərər vermir?
İdman14 yanvar 2025 13:01

Mədə turşusunun bəzi metalları belə əridə biləcəyi məlum bir həqiqətdir. Amma bu qədər güclü bir maddə mədəmizin içində necə olur ki, heç bir zərər vermədən fəaliyyət göstərə bilir?
Qaynarinfo xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, mədəmizdə hidroklorik turşu adlanan son dərəcə aşındırıcı bir kimyəvi birləşmə mövcuddur. Xalq arasında "mədə turşusu" adlandırılan bu maddə, həzm fermentlərinin qidaları parçalamağına və bakteriyaların öldürülməsi üçün uyğun şərait yaratmağa xidmət edir. Lakin bədənin başqa yerlərində ciddi zərərlərə səbəb ola biləcək bu turşu mədə toxumalarına zərər vermir.
Mədəmizi bu güclü turşunun təsirindən qoruyan şey isə qalın bir selik (mukus) təbəqəsidir. Bu selik, müsin adlanan böyük qlikoproteinlər və onlara bağlanan şəkər molekulları ilə zəngindir. Məsələn, N-asetilqlükozamin və sialik turşu, seliyin sürüşkən və həzmə qarşı davamlı olmasına kömək edir.
Bu seliklər mədədə iki fərqli təbəqə yaradır: biri mədə astarına yapışmış qalın, yapışqan bir təbəqə, digəri isə daha sərbəst, jelə bənzər bir təbəqədir. Bu sərbəst təbəqə bağırsaq mikrobiomunu təşkil edən "yaxşı bakteriyalar"ın yaşadığı məkandır.
Amma müəyyən hallarda mədə turşusu selik təbəqəsini aşmağı bacararsa, toxumalara zərər verə bilər. Mədənin tunika mukoza qatında yerləşən paryetal hüceyrələr tərəfindən ifraz olunan bu turşunun pH dəyəri sərbəst qaldıqda 0,8-ə qədər düşə bilər. Bu isə onun son dərəcə güclü bir turşu olduğunu göstərir. "The Institute of Human Anatomy"nin məlumatına görə, mədə turşusu digər mədə ifrazatları ilə qarışdıqdan sonra pH 1-3 arasında balanslanır.
Mədədəki selik təbəqəsi bu turşunu mədə astarından uzaq saxlayan bir fiziki baryer rolunu oynayır. Həmçinin, selik turşunu neytrallaşdıra bilən bikarbonat maddəsi ilə zəngindir. Mədə yanmasına qarşı istifadə edilən dərmanların çoxunun bikarbonat tərkibli olması da bununla əlaqəlidir. Çünki mədə turşusu bədənin başqa yerlərinə keçdikdə yanma hissi yaradır və bikarbonat bu hissi azalda bilir.
Təəssüf ki, mədədəki selik baryerini zəiflədə bilən bəzi parazitlər və bakteriyalar mövcuddur. Bu baryer zəiflədikdə bakteriyalar mədə toxumalarına sızaraq bağırsaq iltihabına və digər mədə xəstəliklərinə səbəb ola bilər.
Ciddi hallarda yaralar qan damarlarını zədələyərək daxili qanaxmaya səbəb ola bilər. Hətta bir yara deşilərsə, turşu qarın boşluğuna sızaraq peritonitə gətirib çıxara bilər. Peptik yara xəstəliyinin bu ağırlaşması tibbi bir təcili yardım vəziyyəti hesab edilir.
Digər tərəfdən, mədə turşusunun mədə xaricinə sızmasının daha geniş yayılmış bir yolu reflüksdür. Reflüks xəstəliyindən əziyyət çəkənlər mədə turşusunun qida borusuna keçməsinin nə qədər narahat bir hiss olduğunu yaxşı bilirlər. Normalda, alt özofageal sfinkter adlanan bir "klapan" qidanın mədədən qida borusuna geri qayıtmasının qarşısını alır. Amma alkoqol qəbulu və siqaret çəkmək kimi zərərli vərdişlər bu klapanın zəifləməsinə və turşunun sızmasına səbəb ola bilər.
Oxşar xəbərlər
- Dağıstan rəhbərinin azərbaycanlılara MÜRACİƏTİ
6 iyul 2025 21:26
- Məhəmməd Rza şahın xanımı Fərəh Pəhləvinin BAKI SƏFƏRİ
6 iyul 2025 18:50
- Putin: 250 il əvvəl ABŞ-ı Britaniyadan qurtaran BİZ OLMUŞUQ !
6 iyul 2025 18:14
- Nikahsız analar, sənədsiz uşaqlar: Kimdir günahkar?
6 iyul 2025 17:29
- Rusiya partlayış törətdi, Azərbaycana məxsus SOCAR YDM-ləri dağıldı - FOTO
6 iyul 2025 16:12
- Məni dostlarım öldürdü - Akif Səmədin şeirləri
6 iyul 2025 12:58
- Şir küçədə qadına və iki uşağa hücum etdi - VİDEO
6 iyul 2025 09:40
- Bakıda insanlar TƏŞVİŞ içində - küçəni bürüyən bu canlılar nədir?
6 iyul 2025 09:08
- Fındıq mafiyası iş başında - Bağları məhv edir....
6 iyul 2025 01:39
- Masallıda 78 il sonra ortaya çıxan həqiqət: Çay plantasiyası yaxınlığında əzablı ölüm
5 iyul 2025 23:03
Xəbər lenti
- Qara kişmişin faydaları
07 iyul 01:46
- Evdə ən çox -işıq pulu- yazan cihazlar
07 iyul 01:34
- Saxalində tülkü turistin smartfonunu alıb qaçdı
07 iyul 01:05
- Yumurta sizi bu xəstəlikdən xilas edəcək
07 iyul 00:55
- Türkiyə Ordusunda faciə: 19 əsgər zəhərləndi, 5-i şəhid oldu
07 iyul 00:07
- Ərdoğanla görüşdüyünə görə Kreml qəzəbləndi
06 iyul 22:30
- Dağıstan rəhbərinin azərbaycanlılara MÜRACİƏTİ
06 iyul 21:26
- Sərdar Ayaz Sadiq Azərbaycana GƏLDİ - FOTO
06 iyul 21:04
- Məhəmməd Rza şahın xanımı Fərəh Pəhləvinin BAKI SƏFƏRİ
06 iyul 18:50
- Putin: 250 il əvvəl ABŞ-ı Britaniyadan qurtaran BİZ OLMUŞUQ !
06 iyul 18:14
- Nikahsız analar, sənədsiz uşaqlar: Kimdir günahkar?
06 iyul 17:29
- Rusiya partlayış törətdi, Azərbaycana məxsus SOCAR YDM-ləri dağıldı - FOTO
06 iyul 16:12
- Kadırovun müraciəti yayıldı: Mənim xəstəliyim...
06 iyul 14:47
- Məni dostlarım öldürdü - Akif Səmədin şeirləri
06 iyul 12:58
- Trampın sərvəti neçə milyard dollardır?..- Nyu-York Tayms
06 iyul 11:53
- Şir küçədə qadına və iki uşağa hücum etdi - VİDEO
06 iyul 09:40
- Şəmkirdə 3 azyaşlı göldə BOĞULUB ÖLDÜ - Fotolar
06 iyul 09:24
- Bakıda insanlar TƏŞVİŞ içində - küçəni bürüyən bu canlılar nədir?
06 iyul 09:08
- Fındıq mafiyası iş başında - Bağları məhv edir....
06 iyul 01:39
- Akademik Yusif Məmmədəliyevin 120 illiyi qeyd ediləcək (SƏRƏNCAM)
05 iyul 23:31
- Masallıda 78 il sonra ortaya çıxan həqiqət: Çay plantasiyası yaxınlığında əzablı ölüm
05 iyul 23:03
- ABŞ-də öldürüldüyü deyilən azərbaycanlı müğənni...
05 iyul 22:34
- Türkiyədən Rusiyaya sərt SİYASİ MESAJ - proses QIZIŞDI
05 iyul 13:37
- Bəziləri mənə dedilər ki, bu səfər sizin üçün təhlükəli ola bilər. Amma...
05 iyul 11:11
- Qarabağ xanlığının timsalında: Rusiyaya güvənmək fəlakətə gətirir
05 iyul 10:44
- Sərnişinlərin YAYDA kondisionersiz avtobus dərdi
05 iyul 09:59
- Bu gün Aşuradır
05 iyul 09:49
- Rusiyada olan Samirə dəhşət yaşadı: Azərbaycanlıların əl-qollarını bağlayıb, yerə yıxırlar...
05 iyul 09:29
- Mağazada faciə: Müdir gənc işçini boğub öldürdü - FOTO
05 iyul 00:58
- Ermənistan Rusiyaya NOTA verdi
05 iyul 00:44
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya