"Milyonlarla pul silənlər var" - Deputatla sensassion MÜSAHİBƏ
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) Arxeologiya, Etnoqrafiya və Antropologiya İnstitutunun sabiq əməkdaşları- tarixçi alim Səbuhi Hüseynov və həyat yoldaşı Gülüstan İsayeva cinayət törətməkdə təqsirləndirilir. İttihama görə, Səbuhi Hüseynov vəzifəsindən sui-istifadə edərək Qarabağın işğaldan azad olunmuş ərazilərində tədqiqat aparılması üçün ayrılmış külli miqdarda vəsaiti mənimsəyib. İddia olunur ki, cinayət əməlində ona İnstitutun kadrlar şöbəsinin müdiri işləmiş həyat yoldaşı Gülüstan İsayeva köməklik göstərib. Təqsirləndirilən şəxslər ümumilikdə 92 min manat mənimsəmədə ittiham olunurlar. Təqsirsizlik prezumpsiyasına görə həmin şəxsləri ittiham etmək, onlar barədə hər hansı hökm çıxarmaq niyyətində deyilik. Bu məsələ ilə hüquq mühafizə orqanları, məhkəmələr məşğul olur. Ancaq bu hadisədən də göründüyü kimi elmi tədqiqata büdcədən ayrılan pulların təyinatı üzrə xərclənməsinə ciddi şübhələr var. Yaranan suallara aydınlıq gətirmək üçün millət vəkili Etibar Əliyevə müraciət etdik.
- Cənab Əliyev, Azərbaycanda dövlət büdcəsindən elmi tədqiqata ayrılan pullar təyinatı üzrə xərclənirmi?
- Mən o informasiya ilə tanışam. Məsələ ilə hüquq-mühafizə orqanları məşğul olduğundan bu barədə şərh vermək istəmirəm. Sualınıza gəlincə, Elmin İnkişafı Fondu tədqiqatlar üçün milyonlarla manat vəsait ayırır. Mən təklif etmişdim ki, onun qrantlarının obyektiv monitorinqi keçirilsin. Tədqiqatlara ayrılan vəsaitlər nəticəli olmalıdır. Mən düşünürəm ki, iki elmi işçi o qədər böyük vəsaiti sərbəst şəkildə, istədikləri kimi mənimsəyə bilməzlər. Bu, mənim qənaətim, şəxsi mövqeyimdir. O qədər böyük vəsait onlara verilibsə, hər halda, o vəsaitin kim tərəfindən verildiyi,- həmin inistut tərəfindənmmi, ya Elmin İnkişafı Fondu tərəfindənmi- bilinməlidir. Əgər Elmin İnkişafı Fondu tərəfindən verilibsə, tədqiqata ayrılan bütün vəsaitlərin monitorinqi aparılmalıdır. Bu pulların istiqaməti üzrə xərclənib, xərclənməməsi kimi amillər yoxlanılmalıdır. Ümumyyətlə, mən düşünürəm ki, elmə ayrılan vəsaitin həcmi bir o qədər də çox deyil. Təbii ki, bu pullar təyinatl üzrə xərclənməlidir.
- Bu pulların üzərində ictimai nəzarət niyə mövcud deyil?
- İctimai nəzarət sıfır səviyyəsindədir. Bu vəsaitlərin xərclənməsində heç bir ictimai nəzarətdən söhbət gedə bilməz. "İctimai iştirakçılıq haqqında" haqqında qanun qəbul olunub. Bir çox təşkilatlarda ictimai nəzarət şuraları yaradılıb. Amma akademiya sistemində və bir çox müəssisələrdə bu cür şuralar fəaliyyət göstərmir. QHT-lərin monitorinq aparmaq imkanı yoxdur.
- Əgər ölkədə alim pul silməklə məşğuldursa, orada elmin inkişafından danışmaq mümkündürmü?
- Təkcə elm sahəsində deyil, başqa sahələrdə də milyonlarla pul silənlər var. Elə korrupsiya materialları var ki, on milyonlarla manat vəsait mənimsəyibblər. Hər halda araşdırma aparılmalıdır ki, bu hansı şəraitdə baş verib. Korrupsiya hallarıı alimlərin üzərinə fokuslamaq düzgün deyil.
- Bəs beynəlxalq təcrübədə necədir? Tədqiqatlara pullar necə ayrılır? O pullar necə xərclənir?
- Beynəlxaq təcrübədə böyük vəsaitlərin üzərində nəzarət mexanzmi var. Orada alimlər, müstəqil ekspertlər nəticələr üçün müəyyən məsuliyyət daşıyırlar. Nəticələr ictimailəşdirilir, nəticələrin hesabatı aparılır. Cəmiyyətin də baş verənlər haqqında məlumatı olur. Amma təəssüflər olsun ki, bizdə layihələrin böyük əksəriyyəti, xüsusilə elm və digər sahələrdə qapaılı şəkildə keçirlir. Bu baxımdan, layihələrin qiymətləndirilməsi çətinlik yaradır.
- Ümumiyyətlə Azərbaycanda elmi nəticələr o qədər də gözə dəymir. Bu nə ilə bağlıdır? Biz elmlə məşğul ola bilmirik, yoxsa necə?
- Elmin populyarlaşdırılması sıfır dərəcəsindədir. Bunun qarşılığında da gənclərimizdə narkomaniya və s. kimi "underground" meyillər yayılır. Nəyə görə biz öz elm adamlarımızı, öz elmi tədqiqatlarımızı populyarlaşdıra, onu ictimai obraza çevirə bilmirik?
- Elmin populyarlaşdırılması ayrıca bir sahədir. Elə də asan bir sahə deyil, çox mürəkkəbdir. Bir çox ölkələrdə yüz illərdir ki, elmin populyarlaşdırılması həyata keçirlir. Elmin populyarlaşdırılması elmi cəmiyyətə açmaq, başadüşülən formada təqdim etməkdir. Hər kəs böyük formullaları, düsturları, qrafikləri anlaya, dərk edə bilməz. Populyarlaşmanın önəmli tərəfi ondan ibarətdir ki, elmi gənclər sadə formada anlaya bilsinlər. Populyarlaşmaq həm də gənclərdə elmə sevgi yaradır. Bir məsələni qeyd edim ki, bizim alim korpusu elmi əsərləri sadə formada çap etmək iqtidarında deyil. Maraq yoxdur, universitetlərin həvəsi yoxdur.
- Türkiyə telekanallarında Celal Şengör, İlber Ortaylı, Erhan Afyonçu kimi elm adamları hər gün efirlərdədir. Bizim Celal Şengörümüz niyə yoxdur?
- Bu da maraqlı sualdır. Əvvəla, televiziya kanalları bu tip mövzulara maraqlı olmalıdır. Amma təəsüflər olsun ki, indi televiziya rəhbərlərinin çoxusu bu işlərdən xəbərsizdirlər və cəmiyyətin maariflənməsində maraqlı deyillər. Məsələnin ikinci tərəfi isə ondan ibarətdir ki, o sadaladığınız elm adamları, onların çox geniş mütaliələri və çox dərin intellektləri var. Bu şəxslər emləri əlaqələndirə bilirlər və daha sonra sadə formada izah edirlər.
- Zakir Fərəcov – Gündüz Əliyev cütlüyünün ağılasığmaz cinayət əməlləri – Prezidentə MÜDHİŞ faktlar
3 may 2024 12:45
- İndiki nazirlərin çoxunu tanımıram - Elmar Məmmədyarovla müsahibə
3 may 2024 11:51
- Ramiz Mehdiyevin kürəkəni məhkəmədə 3 milyonluq MMC-ni 1 qara qəpiksiz almışam dedi, videoçəkilişi gizlətdilər
2 may 2024 22:16
- Gecə-gündüz QARANLIQ və ÇİRKAB işlərə bulaşan Gündüz Əliyev kimdir – Fərəcovun “sağ əli”nin milyonluq cinayətləri...
2 may 2024 17:51
- Sumqayıt İcra Hakimiyyətində Gündüz Əliyevlə Adil Xudadatov arasında başlanan çəkişmənin GİZLİN SƏBƏBLƏRİ
1 may 2024 16:13
- Azərbaycanlı milyarder əfv edildi - Edam cəzası verilmişdi
30 aprel 2024 19:48
- Təkcə başçı Zakir Fərəcov deyil, onun vəzifə başındakı əlaltıları da...
25 aprel 2024 11:47
- Barəsində məhkəmə istintaqı gedən Gündüz Əliyev kimi bir vəzifə sahibi Sumqayıtda necə ..?
22 aprel 2024 12:48
- Gündüz Əliyevin adına bağlı BUTA əməliyyatının gizlinləri...
21 aprel 2024 18:53
- Başçının istəyi baş tutsaydı, Sumqayıtı kimin idarə edəcəyi də, müəmma olaraq qalırmış
18 aprel 2024 12:08
- Tanışının qulağını dişlədi - Həbs olundu
04 may 13:39
- Adil Əliyevin ailəsinə ağır itki
04 may 12:01
- Bu gün İsa Qəmbər yenidən Müsavat başqanı ola bilər - Yenilənir
04 may 11:51
- Saqqallı tələbə QALMAQALI böyüdü- Təhsil eksperti od püskürdü -VİDEO
03 may 21:47
- Mircamal Həşimov yeni vəzifəyə TƏYİN OLUNDU
03 may 21:25
- Ölmüş adamla ailə qurmağa qanunla haqqı olan fransızlar - Elbəyi Həsənli Parisdən yazır
03 may 19:56
- COP29: Bakıda 70 min nəfərlik tədbir
03 may 18:53
- FHN nazirin bacanağına 295 minlik tender verdi...
03 may 18:30
- SON DƏQİQƏ! Kəlbəcərdən acı xəbər gəldi: Ölən və yaralananlar var
03 may 17:19
- Cahangir Hacıyev aclıq aksiyasına başladı
03 may 13:17
- Prezident Səudiyyə Ərəbistanının energetika nazirini qəbul etdi
03 may 12:58
- Zakir Fərəcov – Gündüz Əliyev cütlüyünün ağılasığmaz cinayət əməlləri – Prezidentə MÜDHİŞ faktlar
03 may 12:45
- Komitə İRŞAD-dan kompüter aldı, özünü dərdə saldı — FAKT
03 may 12:39
- İndiki nazirlərin çoxunu tanımıram - Elmar Məmmədyarovla müsahibə
03 may 11:51
- Ramiz Mehdiyevin kürəkəni məhkəmədə 3 milyonluq MMC-ni 1 qara qəpiksiz almışam dedi, videoçəkilişi gizlətdilər
02 may 22:16
- Bakcell çempion şahmatçı Ülviyyə Fətəliyevanı təbrik etdi - Fotolar
02 may 21:18
- Dramatirix Hüseynbala Mirələmova Türkiyənin xüsusi mükafatı təqdim edildi (FOTO)
02 may 18:19
- Gecə-gündüz QARANLIQ və ÇİRKAB işlərə bulaşan Gündüz Əliyev kimdir – Fərəcovun “sağ əli”nin milyonluq cinayətləri...
02 may 17:51
- Ölkədən 6 MİLYARD pul çıxarıb ? ŞOK
02 may 14:13
- Prezident BMT Baş katibinin xüsusi müşavirini qəbul etdi
02 may 12:44
- Füzuli şagirdləri üçün NAR-dan gözəl hədiyyə
02 may 12:32
- Sənədsiz evlərlə bağlı yenilik (VİDEO)
02 may 10:47
- Həmid Herisçi AYB-nin üzvü oldu
02 may 10:36
- Musabəyov, bir gün Başkənddə döyüşsəydin, bu sözü deyə bilməzdin... Etibar Əmiraslanov
01 may 22:28
- Vitse-spiker Adil Əliyev Ukrayna Ali Radasının vitse-spikeri ilə görüşüb - FOTO
01 may 22:21
- Kartıma köçürdüyüm maaşdan 134 mini icra başçısına vermişəm - Seymur Orucovun qohumu həbs edildi
01 may 22:04
- Prezident İraq Parlamentinin sədrini qəbul etdi
01 may 21:56
- Qubad İbadoğlunun yaşayış yerini dəyişməsinə icazə verildi
01 may 19:15
- Ramin İsayevin məhkəməsində insident yaşanıb....
01 may 19:01
- İlham Əliyev Rusiyanın Şimali Qafqaz regionunun müftilərini qəbul etdi
01 may 15:55