Azərbaycan Cənubi Qafqazda ABŞ üçün prioritet ölkədir
Gənc Demokratlar İnstitutunun rəhbəri, siyasi ekspert Yeganə Hacıyeva yeni və dəyişmiş geosiyasi şəraitdə ABŞ, Rusiya və Azərbaycanın münasibətləri il bağlı sualları cavablandırıb. NUH.az ekspertin cavablarını dərc edir.
- Azərbaycan hakimiyyətinin son zamanlar Rusiya və ABŞ-la münaisbətlərində razılaşmaların olduğunu söyləmək mümkündürmü?
Azərbaycan Cənubi Qafqazın siyasi, iqtisadi və enerji mərkəzi kimi bu regionun əsas və aparıcı dövlətidir. Azərbaycan Cənubi Qafqazın digər iki ölkəsindən fərqli olaraq regiondakı güclər arasında balanslı siyasət yürüdərək , öz milli maraqlarına uyğun müəyyənləşdirdiyi müstəqil və çoxvektorlu xarici siyasət həyata keçirir
Azərbaycan Amerika Birləşmiş Ştatların vacib hərbi-strateji , etibarlı iqtisadi tərəfdaşı olmaqla yanaşı, qlobal enerji təhlükəsizliyində ABŞ-ın mövqeyinin etibarlı dəstəkçisidir və ABŞ-ın Cənubi Qafqazda ən böyük ticarət tərəfdaşıdır. ABŞ Əfqanıstandakı missiyası və Beynəlxalq Təhlükəsizliyə Yardım Qüvvələri üçün döyüş təyinatı olmayan yüklərin daşınmasında Azərbaycan hava məkanından istifadə edir . Həmçinin ABŞ-ın əsas qlobal hərbi tərəfdaşı olmaqda davam edən NATO-nun Əfqanıstandakı missiyası üçün nəzərdə tutulan bütün yüklərin daşınması, Şimal paylaşdırma şəbəkəsinin cənub marşrutu üzrə 40 faizini Azərbaycanın hava məkanı və aeroportlarından istifadə etməklə həyata keçir. Azərbaycan uzun illər Əfqanstan , İraq ,Kosovodakı sülhməramlı missiyalarında ABŞ-ın etibarlı tərəfdaşı kimi iştirak edib. Avropanın enerji təhlükəsizliyində mühüm yer tutan layihələrin və enerji nəqli marşrutlarının Gürcüstan-Türkiyə xətti ilə Avropaya çatdırılması siyasətinin təşəbbüskarı və aktiv dəstəkçisidir.
- Prezidentin bu günlərdə ABŞ-la münasibətlərin daha da yaxşılaşdığını deməsi də buna sübutdurmu?
Bəli , ABŞ-ın qlobal hərbi strateji , enerji stabilliyi və təhlükəsizliyində mühüm rol alan bir tərəfdaşı kimi Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ koflikti və ölkənin daxili siyasətinə münasibətdə ABŞ-dan haqq etdiyi ədalətli bir yanaşma gözləntisi olsa da , ancaq uzun illər Azərbaycan ABŞ-ın xarici siyasətində prioritet ölkə olmamışdır . ABŞ-ın Azərbaycanla bağlı xarici siyasətinin ana xətti Rusiyanın Qafqazdakı təsir dairəsini zəiflətmək istəyi üzərində qurulmuşdur. Yeni və dəyişmiş geosiyasi şərtlərlə ABŞ xarici siyasətində münasibətlər tamamilə yeni müstəviyə qədəm qoydu. Qlobal siyasi sistemdə güclər balansının yenidən formalaşması , ABŞ üçün qlobal enerji və beynəlxalq təhlükəsizliyə təsiretmə imkanlarına malik Azərbaycanın strateji tərəfdaş kimi əhəmiyyətininin qiymətləndirilməsi ehtiyacı yarandı . ABŞ-ın çox qısa bir müddət ərzində bir neçə dəfə diplomatik xətlərlə öz milli mənafeləri baxımından əlverişli geosiyasi ərazidə yerləşən , zəngin təbii ehtiyatlara, neft yataqlarına malik , beynəlxalq hüquq və prinsiplərə hörmət edən , sivil və müstəqil siyasət həyata keçirən strateji tərəfdaşı Azərbaycanı özü üçün Cənubi Qafqazda prioritet ölkə seçdiyini bəyan etməsinin şahidiyik.
- Məlumatlara görə razılaşmalara əsasən Rusiya Azərbaycanın ABŞ-la, Avropa Birliyi ilə əlaqələrinə qarışmayacaq. Bu sizcə, mümkündürümü ?
Bəli , məncə bu mümkündür . Rusiya ənənəvi təsir dairəsinə daxil olan Cənubi Qafqazın geosiyasi əhəmiyyətli və regionun aparıcı dövləti olan Azərbaycanın AB və ABŞ la əlaqələrinin dərinləşməsində özünün oynadığı rolunun fərqindədir.
Azərbaycanın strateji tərəfdaş kimi Avropa Birliyi və ABŞ- la əlaqələrinin əsasında əlbəttə ən birinci tələbi milli maraqlarının və Dağlıq Qarabağ konfliktinin həllində ədalətli mövqeyinin nəzərə alınması durur . Eyni yanaşmanı Rusiya ilə münasibətlərə də şamil etmək mümkündür. Əgər əvvəllər Rusiyanın təsir dairəsində saxlamaq istədiyi ölkələrə Avropa Birliyinə alternativ kimi Avrasiya İqtisadi Birliyi və ya Gömrük İttifaqı təklifi var idisə , dəyişmiş geosiyasi şərtlərdə formalaşan yeni siyasi müstəvidə artıq bu alternativ yoxdur. İqtisadi və enerji layihələrində Qərbin güvənli tərəfdaşı olan Azərbaycanın beynəlxalq siyasi müstəvidə qonşuları olan Rusiya və İrana qarşı sanksiya kampaniyalarında iştirak etməməsi , xüsusi ilə Yaxın Şərq siyasətində balanslı və ehtiyatlı yanaşma sərgiləməsi , Rusiya üçün müəyyənedici şərt olan Suriyanın legitim prezidentinin və höküməinin istefaya getməsini tələb edən qlobal siyasi koalisiyada yer almaması , xarici siyasi prioritetində NATO- ilə üzvlüyü deyil balanslı siyasət yürütməsi Rusiyanın Azərbaycanla münasibətdə siyasi kompromis etməsinə rəvac vermişdir.
NUH.az
- Prezidentlə xanımı Həzi Aslanovun məzarını ziyarət etdi
9 may 2024 12:11
- Azərbaycanda Qələbə Günü qeyd olunur
9 may 2024 11:57
- Prezidentlərin geniş tərkibdə görüş keçirilir (YENİLƏNİB)
8 may 2024 12:25
- İşdən çıxarılan məşhur cərrah danışdı
8 may 2024 10:22
- Bolqarıstan Prezidenti Azərbaycandadır
7 may 2024 20:42
- Novruz Məmmədov vəzifəsindən azad edildi
7 may 2024 15:58
- İlham Əliyevin Robert Fitso ilə geniş tərkibdə görüşü başlayıb
7 may 2024 14:24
- Sabiq qaçaq səfirin Ramiz Mehdiyevə gizli məktubu üzə çıxdı- SENSASİON ADLAR, ŞOK TƏLƏBLƏR
7 may 2024 01:46
- SSRİ xəritələrinə baxın: o ərazilər Azərbaycanındır - Tomas de Vaal
7 may 2024 01:20
- 500 illik zavod görün hansı sirrin üstünü açdı
7 may 2024 00:32
- Sənədsiz evi olanlara şad xəbər
09 may 23:29
- Rusiya sərhədçiləri Ermənistanın hansı bölgəsində qalacaq?
09 may 23:20
- Alman ayaqqabısı - Daşqın Məmmədovun hekayəsi
09 may 23:03
- Prezidentlə xanımı Həzi Aslanovun məzarını ziyarət etdi
09 may 12:11
- Bu ölkədə ilk dəfə qadın prezident seçildi
09 may 12:06
- Azərbaycanda Qələbə Günü qeyd olunur
09 may 11:57
- Bakıda kanalizasiya daşdı, evlər su altında qaldı - Video
08 may 16:23
- Azərbaycanda yeni idman növü yaradıldı
08 may 12:50
- Prezidentlərin geniş tərkibdə görüş keçirilir (YENİLƏNİB)
08 may 12:25
- İşdən çıxarılan məşhur cərrah danışdı
08 may 10:22
- Hitlerin dağıdılmış bazasında tapılan qolları və ayaqları olmayan skeletlər arxeoloqları dəhşətə gətirdi (FOTO)
08 may 00:22
- Bolqarıstan Prezidenti Azərbaycandadır
07 may 20:42
- Putin and içdi - Video - Yenilənib
07 may 16:18
- Novruz Məmmədov vəzifəsindən azad edildi
07 may 15:58
- İlham Əliyevin Robert Fitso ilə geniş tərkibdə görüşü başlayıb
07 may 14:24
- Bakıda 41 yaşlı prokuror yol qəzasında vəfat etdi
07 may 14:18
- Allahverdi İsrafilov və qohum-əqrəbası BakI Dövlət Sirkini zəbt edib…
07 may 12:14
- Direktor cərrahı işdən çıxardı, cəzalandırıldı
07 may 11:42
- Azərbaycanı Naxçıvanla birləşdirəcək yoldan görüntülər (VİDEO)
07 may 08:55
- Füzulidə dağıntıların miqyasını görəndə çox təsirləndim - ABŞ səfiri
07 may 02:11
- Sabiq qaçaq səfirin Ramiz Mehdiyevə gizli məktubu üzə çıxdı- SENSASİON ADLAR, ŞOK TƏLƏBLƏR
07 may 01:46
- Özbəkistanda ROBOT -POLISlər ilk dəfə küçəyə patrul xidmətinə çıxıb –VİDEO
07 may 01:30
- SSRİ xəritələrinə baxın: o ərazilər Azərbaycanındır - Tomas de Vaal
07 may 01:20
- Jurnalist Afət Telmanqızından sabiq səfirə SƏRT CAVAB- Satqın sözü sənə yaraşır
07 may 00:53
- Bakıda 17 min manata pişik satılır (VİDEO)
07 may 00:41
- 500 illik zavod görün hansı sirrin üstünü açdı
07 may 00:32
- Elçin Quliyev III Çarlzla bir arada - Fotolar
07 may 00:25
- Zakir Fərəcovla Gündüz Əliyevin 3 milyonluq yeyintisi - Prezidentə və Baş Prokurora DOSYE verildi
07 may 00:10
- Alimlər 2700 ildən çox yaşı olan Assuriya məbədinin sirrini açdı
04 may 22:25
- Şəkidə 59 yaşlı kişi iki nəfəri odlu silahla qətlə yetirdi
04 may 18:31