- Arif Hacılı Məclis sədri seçildi, İsa Qəmbər 6 müavin təyin etdi
- Hərbi Hava Qüvvələrinə yeni komandan təyin olundu - Foto
- Təzyiq ölçərkən ən çox yol verdiyi səhvlər
- Mikayıl İsmayılovun keçmiş gəlini Fidan Abbasova HƏBS OLUNMAYIB
- Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının və MHUİB-nin üzvü, bəstəkar İlham Azmanlının 60 illiyi qeyd olundu
Quzey Güneyə hazırmı?
Maraqlı24 noyabr 2019 21:18
Anar Əsədli
Son dövrlər mətbuatda və sosial şəbəkələrdə iki rüzgar əsir. Birincisi İran, ikincisi Rusiya. Nə baş verir.? İrandakı proses ölkədə benzinin bahlaşması dolayısı ilə iqtisadi problemlərin ağuşunda başlasa da bizi hər zamankı kimi rahatsız edən məsələ oradakı torpaqlarımız və soyadaşlarımızdır. Bu gün Quzey Azərbaycan mediasında və ictimai fikr arenasında İranda baş verən hadisələr haqqında ziddiyətli yorumlara rast gəlirik. Bu analizlərin bir çoxu Azərbaycanın birləşməsi ilə bağlı ümidlərlə doludur. Başqa bir tərəfdən isə biz bu yorumlarda birləşmə necə olmalıdır və olması mümkündürmü kimi qorxu və həyəcanlara rast gəlirik. Doğru olaraq bəzi siyasi analizçilərimiz və intellektuallarımız tarixdən dərs götürməyi, bizdən öncə birləşmiş xalqlar və dövlətlərin təcrübəsindən yararlanmağı tövsiyyə edirlər. Doğrudur, labüddür, amma ilk öncə məsələnin ideoloji aspektdən işlənməsi vacibdir. Bugünki yazımın və düşüncələrimin əsas qayəsi məhz bu məsələlərə ideoloji aspektdən baxış sərgiləmək və milli kimlik məsələsinin üzərində düşünməkdir. Öncə Bütöv Azərbaycan fikrinin müasir dövrümüzdəki qısa tarixinə nəzər yetirək.
Bütöv Azərbaycan ideyası xalq hərəkatı dönəmindən başlasa da 1998-ci ildə siyasi-ideoloji və təşkilati formada cəmiyyətə təqdim olundu. Bütöv Azərbaycan Birliyinin hər şənbə günü ideoloji təbliğat məqsədi ilə təşkil etdiyi tədbirlər güclü siyasi tərbiyəvi əhəmiyyət daşıyırdı. Saf, millətçi gənclər ilk addımlarını düzgün siyasi kursla atırdılar. Azərbaycanda nəinki İran, heç bir yad qüvvə və dövlət ideoloji baxımdan at oynada bilməzdi. Bu təşkilatın üzvləri olan gənclər təşkilatları Güneydə baş verən ən kiçik hadisə ilə baglı az qala hər həftə İran səfirliyinin önündə etiraz aksiyaları, piketlər keçirirdilər. Iran səfirliyinin əməkdaşları bəlkə də onların hər birini şəxsən tanıyırdı.
Lakin son illər Cənubi Azərbaycanda baş verən güclü siyasi təlatümlərə baxmayaraq bizim burdakı susqunluğumuz açıq-aşkar sezilir. Deyə bilərsiniz ki, maddi çətinliklər və gündəlik problemlərimiz, məişət qayğıları Güney məsələsin arxa plana çəkir.
Amma bu gün yaşanan maddi imkansızlıq və sair problemlər 2000-lərdə də vardı. Onda da müxalifət gül-çiçək içində bəslənmirdi. Fərq onda idi ki, o zaman insanların içində böyük bir inam yaşayırdı. Bu inamın hədəfi bir idi: apardığımız dava - millət və vətən üçündür. İdeoloji cəhətdən sarsılmaz, böyük elektorat mövcud idi. İnsanlar toplanmaq üçün çağırış gözləmirdilər, çünki hər an liderinin yanında və hazır idilər.
Davalarını sevirdilər.
Davalarına inanırdılar.
Bu fədakar insanlar inanırdılar ki, lider hər zaman millətin mənafeyini qoruyur. Elçibəy bu tələblərə cavab verirdi. O, milyonları özünə inandırmışdı. Bu, cəmiyyəti radikal çıxışlardan qoruyurdu. Məhz, bu səbəbdən Azərbaycanda heç bir radikal dini qurum meydan sulaya bilmirdi.
Lakin bu gün nəinki ideoloji boşluq var, həm də regionda böyük bir çaxnaşma yaranıb. Güney Azərbaycan artıq mexanizmi işə düşmüş bombaya bənzəyir.
Quzeydə isə meydan boş qalıb...
Halbuki meydanda intellektuallara daha çox ehtiyac var. Bütöv Azərbaycan davasına liderlik baxımından Elçibəydən sonrakı boşluğu bəlkə də heç kim doldura bilməz. Bunu sağlığında Elçibəy özü də yaxşı başa düşürdü. Odur ki, bütün ümidlərini intellektual gəncliyə bağlamışdı. Çünki cəmiyyətdə gedən bütün proseslərin avanqardı, adətən, intellektuallar və gənclik olur. Bu gün quzey Azərbaycanın ən ciddi problemlərindən biri gəncliyimizin həm də milli kimliklə bağlı bilgilərinin yetərincə olmamasıdır. Düşünürəm ki, bugünkü ideoloji boşluğu da intellektual təbəqə yığışıb doldura bilər.
Bilməliyik ki, tarixin axışından asılı olaraq siyasi hadisələr və hətta hakimiyyətlər tez-tez dəyişə bilər. Lakin bir dövlətin var olması, bir millətin özünü ifadə etməsi üçün mütləq milli fikir olmalıdır. Ruslar iki əsrdir millətimizə yaşatıqları bütün faciələrə baxmayaraq Azərbaycanda ona görə milli kimliyə qarşı çıxa bilmədilər ki, sovet hakimiyyəti qurulanda artıq müsavatçılıq ideologiya kimi ortada idi. Azərbaycanda bütün dövrlərdə milli kimliyin itməyinə səbəb olacaq faktorlarla mübarizə aparan fikir adamları olub.
Məsələn, iki əsr bundan əvvələ qədər milli kimliyin itməsinə səbəb kimi islam ümməti faktoru var idi və o zaman ziyalılarımızın yenmək və milli kimliklə qarşı-qarşıya qoymaq istədiyi məsələ, məhz, bu idi. Axundovun, Zərdabinin başlatdıqları və öz dövrünə görə qəhrəmanlıq sayılacaq işlər Azərbaycanda türk milli kimliyini ümmətə qarşı qoya bildi.
Örnək olaraq Cümhuriyyətimizdən sitat gətirəlim. Cümhuriyyətin ən böyük nailiyyətlərindən biri həm də o idi ki, ürəklərə azadlıq sevgisini səpə bilmişdi və uğrunda öləcək neçə-neçə ziyalı yetişdirmişdi qısa müddətdə.
Hüseyn Cavidlərin, Əhməd Cavadların, Mikayıl Müşfiqlərin, Güntəkinlərin və başqa repressiya qurbanlarının həyatları heç də göründüyü kimi hədər getmədi. Onlar ölümləri ilə türk milli kimliyini qorudular.
Bütün bu sadaladıqlarımız onunla nəticələndi ki, XX əsrin sonunda azadlıq ideologiyası yenidən vüsət tapdı və onu gizli-gizli yaşadanlar açıq-aşkar meydana gətirdilər. Demək ki, fikir ölməyibmiş. Məhz Böyük Fikirlər yaşadığı üçün Elçibəy və onun həmfikirləri, təməli XX əsrin əvvəllərində qoyulmuş o böyük fikrin – müasirləşməklə milli kimliyin qorunmasının bir arada olması - vacibliyini çox gözəl başa düşürdülər. Başladıqları yol da, məhz, buna söykənirdi: demokratiya və milli azadlıq. Onlar yaxşı başa düşürdülər ki, bir millətin var olması üçün hər iki fikrin bir arada gerçəkləşməsi labüddür.
Fikir olmadan əməl də olmur.
Və unutmamalıyıq ki, millət sevdası olmayan yerdə azadlıq və demokratiya fikri də irreal görünür.
Və biz bu gün bizim üçün açılmış Bütöv, Demokratik Azərbaycan Yolunda meydanı boş buraxmamalıyıq. Yoxsa nəinki İran və Rusiya, hər tərəfdən fırtınalar əsəcək... Davasından çəkilmiş intellektuallar, Böyük və Bütov Dövlətimiz naminə meydan sizi və gəncləri gözləyir...
Oxşar xəbərlər
- Çöhrəqanlı güneyli qızların başını qırxdırırdı....
9 iyul 2023 19:01
- “Belə İslam yoxdur, olmayıb, olmur!”
7 fevral 2023 21:31
- “Nə həbsdən qorxuram, nə ölümdən çəkinirəm”
9 dekabr 2022 10:58
- Əmir Teymurun başına bəla olan Azərbaycan şahı - Video
11 may 2021 12:32
- “42 il Azərbaycanın qurtuluşu uğrunda çalışdı”
21 fevral 2021 12:32
- Dünyada universitetlər necə inkişaf edir? - Böyükağa Mikayıllı - MÜSAHİBƏ
25 aprel 2020 13:57
- Bu xəstəxanalar pulsuz oldu (SİYAHI)
21 yanvar 2020 17:15
- Nərimanov Şaumyana niyə yalvarmışdı: Dəhşətli məktublar...
3 oktyabr 2019 13:19
- Rüstəmxanlı Çöhrəqanlıya nələr demədi..
7 sentyabr 2019 11:20
- “Səni deyirlər”i hitə çevirən qız azadlıqdadır (FOTOLAR)
16 sentyabr 2018 17:20
Xəbər lenti
- Arif Hacılı Məclis sədri seçildi, İsa Qəmbər 6 müavin təyin etdi
18 may 16:46
- Prezidentlə xanımı AĞALI hotelinin açılışında iştirak edib
18 may 16:32
- Hərbi Hava Qüvvələrinə yeni komandan təyin olundu - Foto
18 may 13:52
- İntim videolar çəkən polkovniklə bağlı ŞOK AÇIQLAMA
18 may 11:06
- Niyə 1976 xəritəsinə razı olduq? Göyçə masadadır? - Sensasion detal
18 may 10:50
- Xaricdə oxuyan nə qədər məzunumuz geri qayıdıb? - açıqlama
18 may 10:00
- Təzyiq ölçərkən ən çox yol verdiyi səhvlər
18 may 09:49
- Brejnevə qarşı üsyana qalxan birinci katib – DTK onu mehmanxanada zərərsizləşdirib...”
17 may 23:22
- Prezidentlər naharda nələr yeyiblər - Fotolar
17 may 22:09
- Mikayıl İsmayılovun keçmiş gəlini Fidan Abbasova HƏBS OLUNMAYIB
17 may 19:55
- Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının və MHUİB-nin üzvü, bəstəkar İlham Azmanlının 60 illiyi qeyd olundu
17 may 19:09
- Zakir Həsənov general-mayora yüksək vəzifə verdi
17 may 19:00
- Prezidentlər Cıdır düzündə - Fotolar
17 may 18:42
- NAR-an voleybol üzrə milli komandalarımıza dəstək
17 may 18:09
- Ərdoğan bu generalları əfv etdi
17 may 12:24
- Nazir baş həkimi işdən çıxdı - Yeni təyinat
16 may 21:27
- Məhkəməni təxirə saldırıb vaxt qazanan Gülnarə Bayramova qardaşı Gündüz Əliyevlə qurduğu plandı?
16 may 21:00
- Oliqarx Mikayıl İsmayılovun keçmiş gəlinindən ŞOK AÇIQLAMALAR-VIDEO
16 may 18:03
- Prezidentlərin geniş tərkibdə görüşü oldu - Fotolar - Yenilənib
16 may 17:47
- Prezident bu qurumun ləğv edilməsinin vaxtı çatdığını bildirir
15 may 13:22
- Bakcell F1 Star Azərbaycanda ən sürətli fiber internetini təqdim edir
15 may 13:11
- Prezident qəbul keçirdi - Fotolar - Yenilənib
14 may 13:17
- Zakir Fərəcov korrupsiyaya bulaşanları niyə qoruyur
14 may 13:00
- Anası ayrılmaq istəyib, məşqçi də hirsini Fəriddən çıxıb – Şahid DANIŞDI
13 may 11:42
- Prezident qəbul keçirdi - Fotolar
13 may 11:13
- Prezident məni bağrına basdı, çox həyəcanlı idim - Fotolar
12 may 12:09
- Zakir Fərəcov məhkəməyə verildi
11 may 19:34
- Ziba Osmanova iki azyaşlını maşınla vurdu
11 may 19:18
- Ramiz Tahirov vəzifəsindən azad olundu - Foto
11 may 16:54
- Güllələnən icra başçısının qızına da Şuşada ev verildi - Foto
11 may 16:39
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya