Atasının qızıl küplərini bolşeviklərə verən inqilabçı... – onu da güllələyiblər

Oktyabr inqilabından sonra əksinqilabçılara qarşı daha mütəşəkkil mübarizə aparmaq üçün Lenin xüsusi dekret imzalayıb. Sənədə əsasən Ümumrusiya Fövqəladə Komissiyası (ÇK) yaradılıb. Sonralar bu qurum Baş Siyasi İdarəyə (QPU), daha sonra isə Xalq Daxili İşlər Komissarlığına (NKVD) çevrilib.
“ÇK”-nın xüsusi şöbəsinə Mixail Kedrov rəhbərlik edib. Qurumun digər əməkdaşlarından o, daha sərt və amansız olması ilə fərqlənib. Hələ 1920-ci ilin əvvəllərinədə Kedrov Azərbaycanda fəaliyyətə göstərən Lavrenti Beriyanın şübhəli əməlləri haqqında qurumun rəhbərliyinə iki dəfə yazılı məlumat verib. Məsələyə ciddi reaksiya verilmədiyindən Kedrovun yazılı məlumatları unudulub. Amma Beriya Kedrovu unutmayıb...
Mixail Kedrov 1878-ci ildə Moskvada zəngin zadəgan ailəsində anadan olub. Ailənin maddi zənginliyinə, daha rahat gələcək qurmaq imkanlarına baxmayaraq, Kedrov çox gənc yaşlarından siyasi proseslərə qoşulub. İnqilabi fəaliyyətinə görə onu 1899-cu ildə Moskva Dövlət Universitetinin hüquq fakültəsindən qovublar. Bu hadisədən sonra Kedrov siyasi fəaliyyətini daha genişləndirib və 1901-ci ildə bolşeviklər partiyasına daxil olub. Həmin il o, atasından ona qalmış 100 min rublluq qızılı partiyanın xəzinəsinə ianə edib.
Kedrov siyasi fəaliyyətinin ilk illərində Nijeqorod, Yaroslavl, Simferopol partiya təşkilatlarında işləyib. Daha sonra o, fəaliyyətini Mərkəzi Komitənin şimal bürosunda davam etdirib. Bir necə dəfə həbs olunduqdan sonra ona siyasi fəaliyyətini davam etidərəcəyi təqdirdə sürgünə göndəriləcəyi haqqında xəbərdarlıq edilib.
1912-ci ildə həbs təhlükəsi ilə üzləşəndə Kedrov İsveçrəyə mühacirət edib. Məhz bu ərəfədə onun Leninlə sıx əlaqələri yaranıb. O, İsveçrədə LeninİN tapşırıqlarını icra edib.
Məktəb illərində Kedrov eyni zamanda müsiqi məktəbində də təhsil alıb və piano kursları keçib. İsveçrədə olarkən o, öz konsertlərini təşkil edib və əldə olunan vəsaiti mühacirətdə olan bolşeviklərin dolanışığı üçün sərf edib.
Kedrov İsveçrədə mühacirətdə olanda siyasi fəaliyyəti ilə yanaşı, Bern Universitetinin tibb fakültəsində təhsil alaraq həkim diplomu da alıb.
1916-cı ildə Rusiyaya qayıdan Kedrov bir müddət Qafqazda həkim kimi işləyib. 1917-ci ilin mart ayından isə Petroqradda partiyanın hərbi təşkilatnın üzvü olub. Oktybar inqilabından sonra isə o, əvvəlcə Rusiya Hərbi İşlər Komissarlığının kollegiya üzvü, daha sonra isə “ÇK”-da xüsusi şöbəyə rəhbərlik edib.
1936-cı ilə qədər Kedrov hərbi və məhkəmə strukturlarında yüksək vəzifələrdə xidmət edib. Həmin ildən isə o, Moskvada Neyrocərrahiyə İnstitutunda baş elmi elmi işçi kimi fəaliyyətini davam etdirib.
1930-cu illərdə başlanan “böyük təmizlik” və repressiya Kedrovu ciddi narahat edib. Köhnə bolşevik bu siyasətin acınacaqlı sonluğuna şübhə etməyib. Xüsusilə Nikolay Yejovun “NKVD”-yə rəhbər təyin edilməsi Kedrov üçün ağılasığmaz hadisə sayılıb. O, bu təyinatdan əvvəl Yejovu yaxından tanıyıb və onun çox da normal olmayan düşüncə və fəaliyyətinə yaxşı bələd olub. Amma əsl ağılasığmaz hadisə qarşıda onu gözləyib.
1938-ci ildə Lavrenti Beriya “NKVD”-nin birinci müavini təyin olunanada vaxtilə “ÇK” və “QPU”-da işləyənlərin fəaliyyəti araşdırılıb. Bu araşdırmada növbə Kedrova da çatıb. O, 4 aprel 1939-cu ildə Beriyanın göstərişi ilə antisovet fəaliyyətdə ittiham olunaraq həbs edilib.
Kedrov “Lefertovo” həbsxanasında saxlanılıb. Onun istintaqı iki il davam edib. Davamlı işgəncələrə baxmayaraq Kedrov antisovet fəaliyyəti ilə bağlı heç bir etiraf etməyib. O, cümlədən istintaqı aparan müstəntiqlər də heç bir dəlil və sübut ortaya çıxara bilməyiblər.
1941-ci ildə müharibə başlananda Kedrov siyasi məhbus kimi Kuybışev şəhərinə təxliyyə edilib. İstintaq bir neçə ay bu şəhərdə də davam edib. Nəhayət, heç bir antisovet fəaliyyəti sübuta yetməyəndə məhkəmə Kedrov haqqında azadlığa buraxılması ilə bağlı hökm çıxarıb. Ancaq Beriyanın göstərişi ilə məhkəmənin qərarı icra edilməyib.
Beriyanın 18 oktybar 1941-ci il tarixli 2756/B nömrəli əmri ilə “NKVD”-nin Kuybışevdəki xüsusi qrupunun baş leytenantı Semenixinə Mixail Kedrovun güllələnməsi haqqında rəsmi göstəriş verilib. 27 oktyabr 1941-ci ildə Kedrov Kuybışevdəki istintaq təcridxanasından Saratova köçürülüb və əmrin icrası həmin gün icra edilib. Beləliklə də Beriya 1920-ci illərdəki qisasını Kedrovdan 1941-ci ildə alıb.
Kedrovun harada dəfn olunması bu günə qədər də məlum deyil.
Stalinin vəfatından sonra Kedrova tam bəraət verilib və onun (ölümündən sonra) Kommunist Partiyasına üzvlüyü, dövlət təltifləri bərpa edilib. /Musavat.com/
- Azərbaycan torpaqlarını geri qaytarır, Ermənistan əsarətdən xilas olur..
21 sentyabr 2023 16:16
- Beş ay əvvəl toyu olmuşdu, övlad yolu gözləyirdi...şəhid oldu
20 sentyabr 2023 14:50
- Dünyada ilk hadisə: ilk it-tülkü hibridi Braziliyada aşkar edildi
17 sentyabr 2023 10:36
- 20 MİLYONU Nəcməddin Sadıkova şəxsən vermişəm –Həbsdə olan rəis
15 sentyabr 2023 18:34
- Suraxanıda 600-dən yuxarı bal toplayan məzunlarla görüş - Fotolar
12 sentyabr 2023 16:23
- Heç kəs unutmasın ki, bizim yaradıcılığımız şəxsi əmlakımız deyil xalqın sərvətidir
11 sentyabr 2023 14:02
- ABŞ-dakı 11 sentyabr terror aktlarından 22 il ötür- FOTOLAR
11 sentyabr 2023 10:57
- SON DƏQİQƏ! Ankaradan Yevlağa “Bayraktar”lar gətirilib
8 sentyabr 2023 13:33
- Dünyaşöhrətli Ənvər Məmmədov vəfat etdi
7 sentyabr 2023 15:43
- Məşğulluq Agentliyinin verdiyi qoyunlar xəstə çıxdı - 400 manata rəsmiləşdirib
6 sentyabr 2023 10:58
- Generalın yerinə təyin olunan şəxs əvvəllər bu nazirin işçisi olub
22 sentyabr 12:19
- 304 nəfər YAP-dan qovuldu
21 sentyabr 22:08
- Azərbaycan torpaqlarını geri qaytarır, Ermənistan əsarətdən xilas olur..
21 sentyabr 16:16
- Erməniləri Yevlaxda kim təmsil edir ?
21 sentyabr 13:02
- Qarabağ erməniləri ilə danışıqları Azərbaycan tərəfindən kim aparır?
21 sentyabr 12:58
- Qarabağın erməni sakinlərinin nümayəndə heyəti Yevlaxda - Canlı
21 sentyabr 10:29
- Yevlax görüşündə nələr müzakirə olunacaq? - Prezident açıqladı
21 sentyabr 08:25
- Laçın məktəbinin direktoru Piyalə Xudayarova ilə bağlı dövlət qurumlarına müraciət
20 sentyabr 18:44
- Suraxanıda “Əsrin müqaviləsi”nə həsr olunmuş konfrans - Fotolar
20 sentyabr 16:32
- Beş ay əvvəl toyu olmuşdu, övlad yolu gözləyirdi...şəhid oldu
20 sentyabr 14:50
- MN: Lokal xarakterli antiterror tədbirlərinin dayandırılması barədə RAZILIQ
20 sentyabr 13:13
- Tahir Salahovun qızı vəfat etdi
20 sentyabr 10:39
- VƏTƏN SEVGİSİNİ MÜƏLLİM ÖYRƏDİR
20 sentyabr 10:30
- ABŞ Dövlət katibi Antoni Blinken İlham Əliyevə zəng etdi
20 sentyabr 08:31
- İlham Əliyev Ərdoğana təşəkkür etdi
20 sentyabr 08:27
- Qarabağda yaşayan ermənilər YEVLAXA görüşə dəvət edildi
19 sentyabr 22:38
- Separatçıların atəşi nəticəsində Şuşada mülki şəxs həlak oldu
19 sentyabr 17:51
- Silahı yerə qoyun və təslim olun! - Müraciət
19 sentyabr 16:44
- Sumqayıt ,yetim şəhərim, qalmısan əsir -yesir dəllaların əlində...
19 sentyabr 16:30
- Lokal antiterror tədbirlərinə siyasi partiyaların - Dəstək bəyanatı
19 sentyabr 16:06
- Köhnə smartfonunu sərfəli şərtlərlə sat! - “Nar”dan əla fürsət
19 sentyabr 15:57
- Ordumuz antiterror tədbirlərinə başladı - Təcili
19 sentyabr 13:42
- Paşinyan Hitleri MÜDAFİƏ etdi - 100-dən çox yəhudi din xadimi Qarabağa görə AYAĞA QALXDI
19 sentyabr 13:38
- Prezidentin qızının müsadirə olunanan pulları qadınlara və çağalara xərclənəcək
19 sentyabr 12:18
- Laçında Azərenerji-nin 2 əməkdaşı həlak oldu
19 sentyabr 10:53
- Xocavənddə yük avtomobili minaya düşdü - 2 nəfər həlak oldu
19 sentyabr 08:58
- Azərbaycanda Baş Nazir müavininin oğlu şəhid olub - ŞOK
18 sentyabr 23:42
- Qarşımda diz çökürdülər - ŞOK
18 sentyabr 11:48
- Prezident müraciət ünvanladı
18 sentyabr 11:44
- Kreml Kadırovun yerinə kimi hazırlayır? - 3 namizəd var
17 sentyabr 18:23