- Rusiya Britaniyanın müsəlman daxili işlər nazirini hədəfə alıb - Kreml mediası Şabanaya böhtanlar yağdırır
- Sumqayıtda xəstəxana həyətindən 8 aylıq qız DÖLÜ TAPILIB
- Bu gün erməni əsilli şəxs Xankəndidə polisə qumbara atdı, atəş açdı...
- Təyyarədən sürətli qatır: 1 saatlıq yolu 15 dəqiqəyə çatdı
- Bakıda bu qəbiristanlığın köçürülməsi təklif olunur
Qorbaçov zınqırovdur, dövlət papağı onun başı üçün deyil - Qromıko; 40 il öncə bu gün...

Bu gün Mixail Qorbaçovun SSRİ-nin rəhbəri postuna gəlməsinin 40-cı ildönümüdür. Bu hadisə 1985-ci ilin mart ayının 11-də olub.
Martın 10-da Sov.İKP MK-nın baş katibi Konstantin Çernenko uzun sürən ağır xəstəlikdən sonra ölüb və ölkə başsız qalıb.
“Kreml həkimi” Yevgeni Çazov və Mərkəzi Komitənin ümumi şöbəsinin müdiri Klavdi Boqolyubov bu barədə Siyasi Bürö üzvlərinə xəbər veriblər və ölkəni idarə edənlər Kremlə toplaşıb.
Sov.İKP MK-nın təşkilati işlər üzrə katibi Yeqor Liqaçov həmin axşam şəhərdən kənarda, Qorki-10 kəndindəki bağ evində olub. Boqolyubov onu Siyasi Büro üzvlərinin və üzvlüyə namizədlərin toplaşdığı Kremlə dəvət edib. Liqaçovun Kremlə gəlməsi yarım saat çəkib.
Həmin vaxt partiyanın de-fakto “ikinci katib”i olan Mixail Qorbaçov Çernenkonun ölüm xəbərini işdən yeni qayıtdığı evində alıb. Bunu ona dostu Çazov xəbər verib.
Fövqəladə iclasın başlamasına az qalmış Qorbaçov Xarici İşlər Nazirliyinin rəhbəri və SSRİ Nazirlər Soveti sədrinin birinci müavini Andrey Qromıko ilə görüşüb.
“Andrey Andreeviç, biz qüvvələri birləşdirməliyik: bu, çox vacib məqamdır. “Düşünürəm ki, hər şey aydındır...”,- Qorbaçov Qromıkoya deyib və onunla razılığa gəlib. Daha sonra o, SSRİ DTK-nın sədri Viktor Çebrikovun dəstəyini alıb.
Protokola görə, öncə dəfn komissiyası yaratmaq və onun sədrini seçmək lazım olub. O vaxtlar belə bir yazılmamış qayda olub ki, dəfn komissiyasının sədri kim seçilirsə, partiyanın rəhbəri də o olur.
Ancaq Qorbaçovun dəfn komissiyasının sədri seçilməsi avtomatik olmayıb. Yeqor Liqaçovun xatirələrinə görə, dəfn komissiyasının sədrinin seçilməsi çox çətin şəraitdə keçib.
“Bundan sonra yaranmış vəziyyətin mürəkkəbliyi dərhal üzə çıxdı: son aylarda Siyasi Büronun iclaslarını keçirən Qorbaçov sədrlik masasında otursa da, mərkəzdə yox, bir növ kənarda idi. Bu, sanki yeni baş katib məsələsinin qeyri-müəyyənliyini vurğulayırdı”, - Liqaçov yazıb.
Çernenkonun xatirəsini bir dəqiqəlik sükutla yad edən Qorbaçov ertəsi gün Sov.İKP MK-nın Siyasi Bürosunun növbəti iclasının və plenumunun keçirilməsini və yeni baş katibin rəsmən seçilməsini təklif edib. Kiminsə tələsməmək təklifinə baxmayaraq, baş katibin seçilməsi üçün görünməmiş qısa müddətə qərar verilib.
“Birdən Siyasi Büronun iclas zalında sükut çökdü. Bu açıq-aydın əsəbi və anormal fasilənin nə qədər davam etdiyini xatırlamaq indi mənim üçün çətindir, amma mənə sonsuz görünürdü”, - deyə xatirələrini yazan Liqaçov qeyd edib ki, əvvəllər baş katiblər belə gecikmələr olmadan seçilirdilər. Həm Andropov, həm də Çernenko seçləndə belə olub. Amma bu dəfə tam aydınlıq olmayıb.
Sonda Qorbaçov dəfn komissiyasının sədri seçilib. Tarixçilər qeyd edirlər ki, bu tələskənləyin xüsusi və həlledici səbəbi olub. SSRİ-nin rəhbəri olmağa iddialı şəxslərdən ikisi Kremldən kənarda, uzaqlarda imiş. Onlar gəlib çatmamış məsələni həll etmək lazım gəlib.
Baş katibliyə iddialı MK katibi Qriqori Romanov (1923-2008) Qorbaçovla rəqabət apara biləcək nüfuza sahib olub və o, Qorbaçovun dəfn komissiyasının sədri seçilməsindən yalnız Siyasi Büronun axşam iclasından sonra xəbər tutub. Həmin vaxt o, Litvada, Palanqa kurortunda istirahətdə olub. Mərkəzi Komitənin şöbə müdiri Boqolyubov onu baş vermiş hadisə ilə bağlı Kremlə çağıranda Romanov niyə daha əvvəl zəng etmədiyini soruşub və Bogolyubov ona belə cavab verib: "Mənə demədilər".
Romanov ümidsizcəsinə Moskvaya mümkün qədər tez çatmağa çalışıb. Əvvəlcə pis hava şəraitinə görə onun uçuşunu təxirə salmaq istəsələr də, MK katibi təkid edib. Onun təyyarəsi dəniz üzərində əsən güclü külək səbəbindən az qala qəzaya uğrayacaqmış.
“Heç kim Qorbaçovu ciddi hesab etmirdi, lakin biz ertəsi gün Moskvaya gələndə o, bizi gözləmədən artıq hər şeyi etmişdi. Siyasi Büroda mövcud olan qaydaların tələbinə baxmayaraq, o, artıq hamı ilə gizli sövdələşmə etmişdi”, – Qriqori Romanov illər sonra “Financial Times”-a müsahibəsində deyib.
Baş katib postuna daha bir mümkün namizəd, Ukrayna Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin birinci katibi Vladimir Şerbitski isə martın 10-11-də ABŞ-da səfərdə olub. Onun təyyarəsi hansısa bəhanə ilə Nyu-Yorkda saxlanılıb.
Beləliklə, 1985-ci il martın 11-də Sov.İKP MK-nın Siyasi Bürosunun növbəti iclası və plenumu keçirilib və bu iclasda Mixail Qorbaçov rəsmən baş katib seçilib. Amma buna qədər Yeqor Liqaçov xeyli hazırlıq işləri görüb. O, bir çox vilayət komitələrinin katiblərini SSRİ-nin hər yerindən Moskvadakı plenuma çağırıb və onların hamısına Qorbaçovu dəstəkləmək barədə tapşırıq verib.
SSRİ Nazirlər Soveti sədrinin birinci müavini Andrey Qromıko Qorbaçovla əvvəlcədən razılaşıb ki, əgər o, SSRİ-də ən yüksək hökumət vəzifəsi olan Ali Sovetin Rəyasət Heyətinin sədri vəzifəsini alarsa, baş katib vəzifəsinə onun namizədliyini dəstəkləyəcək. Bu barədə də razılıq əldə olunub.
Baş katibin namizədliyinin müzakirə olunduğu Siyasi Büro iclasında müxtəlif adlar səslənib. Sonda Andrey Qromıko deyib ki, tabut daşımağı dayandıracağıq. Yəni daha qoca adam baş katib olmayacaq.
“Qorbaçovun baş katibliyə namizədliyi martın 11-də keçirilən plenumda Andrey Qromıko tərəfindən təklif edildi. Siyasi Büronun iclasında Qrişin dərhal onu dəstəklədi - o, başa düşdü ki, məsələ əvvəlcədən məlum olan bir nəticədir. Siyasi Büronun bütün üzvləri və namizəd üzvləri çıxış etdilər - və hamısı Qorbaçov üçün”, - Yakovlev yazıb.
Qorbaçov və Qomanov
Andrey Qromıko ən yüksək dövlət vəzifəsini alsa da, tezliklə Qorbaçova görə məyus olub və oğlu Anatoliyə belə bir söz deyib: “Bu, kişi deyil, nəsə bir zınqırovdur. Dövlət papağı Senkanın başı üçün deyil”.
Üç ildən sonra Qorbaşov Qromıkonu istefaya göndərib və həmin vəzifəni özü tutub.
Qriqori Romanov Qorbaçovun dövründə vəzifədə cəmi 3 ay qalıb. Şerbitski isə öz vəzifəsini 4 il qoruya bilib.
Araz Altaylı
- Rusiya Britaniyanın müsəlman daxili işlər nazirini hədəfə alıb - Kreml mediası Şabanaya böhtanlar yağdırır
14 sentyabr 2025 23:51
- Xocalının körpəsi, Türkiyənin müəllimi...
14 sentyabr 2025 13:13
- Təhsil niyə oxuyub-anlama problemini həll edə bilmir ? Könül Aydın Nəhmətova
14 sentyabr 2025 11:02
- Təyyarədən sürətli qatır: 1 saatlıq yolu 15 dəqiqəyə çatdı
14 sentyabr 2025 10:40
- Bu il bəşəriyyəti tənəzzülə aparan fəlakət olacaq - Vanqa və Nostradamusun PROQNOZU
13 sentyabr 2025 23:03
- Səfirimizin katibəsindən nikahdankənar uşağı var? - Aliment vermir
13 sentyabr 2025 19:38
- Dünyanın ən yaşlı insanı bu türk respublikasında tapıldı - FOTOLAR
13 sentyabr 2025 11:16
- Serbiyada etirazların təşkilinə 4 milyard dollar sərf olunub – Vuçiç
13 sentyabr 2025 10:12
- Elnur Şükürov da azadlığa çıxdı - Foto
13 sentyabr 2025 09:43
- TİTANİK sərnişinlərini xilas ola olarmış: 1500 insanın taleyini bir gəmi dəyişə bilərdi
13 sentyabr 2025 02:41
- Bakının işğaldan azad edilməsindən 107 il ötür
15 sentyabr 00:55
- Azərbaycanda Bilik Günüdür
15 sentyabr 00:42
- Rusiya Britaniyanın müsəlman daxili işlər nazirini hədəfə alıb - Kreml mediası Şabanaya böhtanlar yağdırır
14 sentyabr 23:51
- Sumqayıtda xəstəxana həyətindən 8 aylıq qız DÖLÜ TAPILIB
14 sentyabr 18:04
- Bu gün erməni əsilli şəxs Xankəndidə polisə qumbara atdı, atəş açdı...
14 sentyabr 17:43
- Azərbaycan Prezidenti Xocavənd rayonunun Sos kəndində olub
14 sentyabr 16:14
- Bu gün Elçin Mahmudovun doğum günüdür
14 sentyabr 15:20
- Prezident İlham Əliyev Füzuli rayonunun yeni salınacaq Qaraxanbəyli kəndinin təməlini qoyub
14 sentyabr 13:22
- Xocalının körpəsi, Türkiyənin müəllimi...
14 sentyabr 13:11
- BİR ÇÖRƏK QORXUSU - Səməd Qaraçöp
14 sentyabr 11:48
- Təhsil niyə oxuyub-anlama problemini həll edə bilmir ? Könül Aydın Nəhmətova
14 sentyabr 11:02
- Təyyarədən sürətli qatır: 1 saatlıq yolu 15 dəqiqəyə çatdı
14 sentyabr 10:40
- Bakıda bu qəbiristanlığın köçürülməsi təklif olunur
14 sentyabr 10:11
- DSX-nin zabiti ehtiyatsızlıqdan açılan atəşlə öldü - Fotolar
14 sentyabr 09:53
- Bu il bəşəriyyəti tənəzzülə aparan fəlakət olacaq - Vanqa və Nostradamusun PROQNOZU
13 sentyabr 23:03
- Gürcüstanın keçmiş müdafiə naziri həbs olundu
13 sentyabr 22:23
- Səfirimizin katibəsindən nikahdankənar uşağı var? - Aliment vermir
13 sentyabr 19:38
- 2,2 milyon nəfər tədrisə başlayır: İlk dərs bu mövzuya həsr olunacaq
13 sentyabr 16:55
- 1992-ci ildə Baş nazir vəzifəsindən istefa verdim, Heydər Əliyevə zəng vurdum… –Sabiq Baş nazir Həsən Həsənovdan maraqlı açıqlamalar /VİDEO
13 sentyabr 15:35
- Xalq artisti vəfat etdi
13 sentyabr 14:48
- 28 MAY-dan NİZAMİ- yə metro işləməyəcək: Alternativ nəqliyyat necə olacaq?
13 sentyabr 12:09
- Dünyanın ən yaşlı insanı bu türk respublikasında tapıldı - FOTOLAR
13 sentyabr 11:16
- Serbiyada etirazların təşkilinə 4 milyard dollar sərf olunub – Vuçiç
13 sentyabr 10:12
- Ceyhun Əsgərov reabilitasiya mərkəzinə yerləşdirildi
13 sentyabr 10:01
- Elnur Şükürov da azadlığa çıxdı - Foto
13 sentyabr 09:43
- TİTANİK sərnişinlərini xilas ola olarmış: 1500 insanın taleyini bir gəmi dəyişə bilərdi
13 sentyabr 02:41
- Rusiyada yumurta böhranı...
13 sentyabr 00:31
- BMT-dən tarixi qərar - Azərbaycan lehinə səs verdi
12 sentyabr 22:47
- Pensiya yaşına az qalmış şəxslərin işdən çıxarılmasına qadağa qoyulsun - Deputatdan TƏKLİF
12 sentyabr 21:54
- Məktəblərdə telefon işlətmək QADAĞAN EDİLDİ
12 sentyabr 15:11