Özünüzü Arif Rəhimzadə kimi aparmayın
Rasət Pirisoyu
Allah xətrinə, özünüzü Arif Rəhimzadə kimi aparmayın!
Bizdə savadsızlıq, bəzən məqsədli savadsızlıq, bəzənsə lotuyana savadsızlıq ritual səviyyəsinə qalxıb. Kim savadsızdırsa, o daha çox diqqət çəkir, müzakirə mövzusu olur. Arif Rəhimzadə «biz türk deyilik» deyəndə sadəcə savadsız olduğunu nümayiş etdirib. «Türklər ayrı millətdir» deyəndə isə lap gül vurub.
Millətçilik, yəni etnik mənşəyi əsas götürüb birlik yaratmaq milli birlik yaratmığın ən sadə, ən adi, ən çox işlənən yoludur. Burda böyük güc, intellekt, filan sərf etməyə ehtiyac yoxdur. Patriotizm hər şeyi həll edir.
Müasir dünyada milli birlik yaratmağın müxtəlif yolları var. Hətta sinfi, dini prinspləri əsas götürüb (milli?) birlik yaratmaq mümkündür. Məsələn, şiəlik, sünnilik etiqad olmaqdan daha çox milli birlik yaratmaq məqsədi ilə ortaya atılıb.
İndi biz Şah İsmayıl Xətaini günahlandırırıq ki, o niyə İranda şiəliyə rəvac verib.
Bəs bu fağır Şah İsmayıl Xətai neyləyəydi?
Böyründə dini prinsipləri əsas götürüb nəhəng tayfa birliyi yaradan Osmanlı dövləti vardı. Öz tayfa birliyini (səfəviliyi), öz tayfa dövlətini (Səfəvilər dövlətini) qoruyub saxlamaq üçün Şah İsmayıl (və tərəfdarları, qızılbaşlar) hansısa bir mexanizm işləyib hazırlamalıydı, yoxsa yox? Təbii ki hazırlamalıydı…
Bir də var mülki prinsipləri (qanunları, hüquqları, konstitutsiaynı, vətəndaşlığı) əsas götürüb milli birlik yaratmaq. Azərbaycançılıq milli biriliyin mülki formasıdır. Belə milli birlik formasından hazırda ABŞ-da istifadə edirlər. Almanlar, fransızlar (və s.) Avropa Birliyi adı altında bu milli birliyə ("avropalı" olmağa) can atır.
Avropada indinun özündə etnik birlik ənənələri o qədər dərindir ki, bu gün orada modern Avropa əməlli-başlı böhran keçirir, sağlar meydan sulayır.
Etnik birlik xalqları ən azı 15-16-cı əsrlərə çəkir.
Etnik birlikdən o xalqlar istifadə edir ki, onların milli birlik yaratmaq üçün heç bir tarixi təcrübəsi, variantı, şansı olmur. Məsələn, ermənilər kimi…
Bizim milli baxımdan kim olduğumuzu təyin etmək istəyiriksə, ən azı öz milli tariximizi, milli ədəbiyyatımızı nəzərdən keçirməliyik.
Bizim Hacı Qaramız var, ona tük qədərində bircə ştirx də əlavə edə bilmərik. Eləcə də Məşədi İbad, qoçu Əsgər, kefli İsgəndər və s. və i. və q. Hacı Qaranı (və sonrakı azərbaycanlıları) siz Türkiyədə harda tapa bilərsiniz.
Sizcə, hansı türkiyəli öz dövlətini Əsrinin Səyavuşu kimi səciyyələndirə bilər?
Amma Azərbaycandakı Hacı Qara, Məşədi İbad, Qaraca qız, Cəbiş müəllim, Gəray bəy, Ə. Haqverdiyevin Mirzə Səfəri, İsa Muğannanın Qılinc Qurbanı, İ. Şıxlının Cahadar ağası, ən nəhayət Aqşin Yeniseyin «Bit» hekayəsində İsi… türk də ola bilər, talış da, kürd də, tat da, ləzgi də…
Dövlətimiz olmaya - olmaya, bircə Axundovumuzla, həm də fitrətən qonşu olmaq, insan olmaq, hətta acgöz, xəsis, maymaq olmaq bacarığımızla biz o köpəkoğlu Mkrıtçı da azərbaycanlı eləmişdik.
Bax biz özümüzə baxanda bu prizmadan baxmalıyıq.
Allah xətrinə, özünüzü Arif Rəhimzadə kimi aparmayın!
NUH.az
- Ölmüş adamla ailə qurmağa qanunla haqqı olan fransızlar - Elbəyi Həsənli Parisdən yazır
3 may 2024 19:57
- Cahangir Hacıyev aclıq aksiyasına başladı
3 may 2024 13:17
- Zakir Fərəcov – Gündüz Əliyev cütlüyünün ağılasığmaz cinayət əməlləri – Prezidentə MÜDHİŞ faktlar
3 may 2024 12:45
- Komitə İRŞAD-dan kompüter aldı, özünü dərdə saldı — FAKT
3 may 2024 12:39
- İndiki nazirlərin çoxunu tanımıram - Elmar Məmmədyarovla müsahibə
3 may 2024 11:51
- Ramiz Mehdiyevin kürəkəni məhkəmədə 3 milyonluq MMC-ni 1 qara qəpiksiz almışam dedi, videoçəkilişi gizlətdilər
2 may 2024 22:16
- Gecə-gündüz QARANLIQ və ÇİRKAB işlərə bulaşan Gündüz Əliyev kimdir – Fərəcovun “sağ əli”nin milyonluq cinayətləri...
2 may 2024 17:51
- Ölkədən 6 MİLYARD pul çıxarıb ? ŞOK
2 may 2024 14:13
- Vitse-spiker Adil Əliyev Ukrayna Ali Radasının vitse-spikeri ilə görüşüb - FOTO
1 may 2024 22:21
- Kartıma köçürdüyüm maaşdan 134 mini icra başçısına vermişəm - Seymur Orucovun qohumu həbs edildi
1 may 2024 22:04
- Saqqallı tələbə QALMAQALI böyüdü- Təhsil eksperti od püskürdü -VİDEO
03 may 21:47
- Mircamal Həşimov yeni vəzifəyə TƏYİN OLUNDU
03 may 21:25
- Ölmüş adamla ailə qurmağa qanunla haqqı olan fransızlar - Elbəyi Həsənli Parisdən yazır
03 may 19:56
- COP29: Bakıda 70 min nəfərlik tədbir
03 may 18:53
- FHN nazirin bacanağına 295 minlik tender verdi...
03 may 18:30
- SON DƏQİQƏ! Kəlbəcərdən acı xəbər gəldi: Ölən və yaralananlar var
03 may 17:19
- Cahangir Hacıyev aclıq aksiyasına başladı
03 may 13:17
- Prezident Səudiyyə Ərəbistanının energetika nazirini qəbul etdi
03 may 12:58
- Zakir Fərəcov – Gündüz Əliyev cütlüyünün ağılasığmaz cinayət əməlləri – Prezidentə MÜDHİŞ faktlar
03 may 12:45
- Komitə İRŞAD-dan kompüter aldı, özünü dərdə saldı — FAKT
03 may 12:39
- İndiki nazirlərin çoxunu tanımıram - Elmar Məmmədyarovla müsahibə
03 may 11:51
- Ramiz Mehdiyevin kürəkəni məhkəmədə 3 milyonluq MMC-ni 1 qara qəpiksiz almışam dedi, videoçəkilişi gizlətdilər
02 may 22:16
- Bakcell çempion şahmatçı Ülviyyə Fətəliyevanı təbrik etdi - Fotolar
02 may 21:18
- Dramatirix Hüseynbala Mirələmova Türkiyənin xüsusi mükafatı təqdim edildi (FOTO)
02 may 18:19
- Gecə-gündüz QARANLIQ və ÇİRKAB işlərə bulaşan Gündüz Əliyev kimdir – Fərəcovun “sağ əli”nin milyonluq cinayətləri...
02 may 17:51
- Ölkədən 6 MİLYARD pul çıxarıb ? ŞOK
02 may 14:13
- Prezident BMT Baş katibinin xüsusi müşavirini qəbul etdi
02 may 12:44
- Füzuli şagirdləri üçün NAR-dan gözəl hədiyyə
02 may 12:32
- Sənədsiz evlərlə bağlı yenilik (VİDEO)
02 may 10:47
- Həmid Herisçi AYB-nin üzvü oldu
02 may 10:36
- Musabəyov, bir gün Başkənddə döyüşsəydin, bu sözü deyə bilməzdin... Etibar Əmiraslanov
01 may 22:28
- Vitse-spiker Adil Əliyev Ukrayna Ali Radasının vitse-spikeri ilə görüşüb - FOTO
01 may 22:21
- Kartıma köçürdüyüm maaşdan 134 mini icra başçısına vermişəm - Seymur Orucovun qohumu həbs edildi
01 may 22:04
- Prezident İraq Parlamentinin sədrini qəbul etdi
01 may 21:56
- Qubad İbadoğlunun yaşayış yerini dəyişməsinə icazə verildi
01 may 19:15
- Ramin İsayevin məhkəməsində insident yaşanıb....
01 may 19:01
- İlham Əliyev Rusiyanın Şimali Qafqaz regionunun müftilərini qəbul etdi
01 may 15:55
- Sumqayıt İcra Hakimiyyətində Gündüz Əliyevlə Adil Xudadatov arasında başlanan çəkişmənin GİZLİN SƏBƏBLƏRİ
01 may 15:50
- Sabah DEPUTAT Ramin Məmmədovla bağlı iclas keçiriləcək
01 may 15:24
- Rasim Tağıyevin oğlu həbs edildi
01 may 15:18