Günəş nədən ibarətdir və niyə Yeri yandırmır? - Cavab sizi təəccübləndirə bilər

11 sentyabr 2025 11:22

Yer üzündə həyatın mövcudluğunu Günəşsiz təsəvvür etmək mümkün deyil. 

Qaynarinfo xəbər verir ki, insanlar yayda günəşlənməyi sevsələr də, çox az adam bu ulduzun elmi baxımdan nədən ibarət olduğunu düşünür. 
Günəş nədir?
Əvvəlcə dəqiqləşdirmək lazımdır ki, Günəş planet deyil, "sarı cırtdan" adlanan əsas ardıcıllıq mərhələsində olan ulduzdur. Onun yaşı təxminən 4,5 milyard ildir. Günəşin səth temperaturu orta hesabla 5500 dərəcə Selsidir. Diametri 1,4 milyon kilometrdir, bu isə Yerdən 109 dəfə böyükdür, kütləsi isə planetimizin kütləsindən 333 min dəfə çoxdur. Maraqlıdır ki, Günəş həm ölçüsü, həm də parlaqlığı ilə Süd Yolundakı ulduzların əksəriyyətini geridə qoyur.
Tərkibi nədir?
Günəşin əsas hissəsini – təxminən 70 faizini – hidrogen təşkil edir. Bu qazda baş verən termonüvə reaksiyaları nəticəsində helium yaranır, o isə kütlənin 25 faizini təşkil edir. Qalan az bir hissəni karbon, oksigen, dəmir və digər daha ağır elementlər təşkil edir.
Quruluşu necədir?
Günəş bir neçə təbəqədən ibarətdir və onların hər birinin özünəməxsus xüsusiyyətləri var. Mərkəzdə yerləşən nüvə ümumi diametrin dörddə birini tutur və burada temperatur 15 milyon dərəcəyə çatır. Nüvəni radiasiya zonası əhatə edir, burada temperatur 7 milyon ilə 2 milyon dərəcə arasındadır. Daha sonra konveksiya zonası gəlir – buradakı nəhəng axınlar Günəşin maqnit sahəsini formalaşdırır.
Günəşin atmosferi də çoxqatlıdır. Ən aşağıda fotoyayma təbəqəsi (fotosfer) yerləşir – bizə görünən işıq buradan gəlir. Onun qalınlığı 100–400 kilometrdir, temperaturu isə 4–6 min dərəcə arasında dəyişir. Fotosferin üzərində yerləşən xromosferin qalınlığı 2 min kilometrdir və temperaturu 20 min dərəcəyə qədər yüksəlir. Ən son qat Günəş tacıdır (korona) – çox seyrək mühitə malikdir, orta temperaturu 2 milyon dərəcədir, bəzən isə 20 milyon dərəcəyə qədər yüksələ bilir.
Niyə Günəş Yeri yandırmır?
Belə nəhəng istilik mənbəyi ilə üz-üzə qaldıqda, təbii sual yaranır: niyə Günəş Yer kürəsini yandırmır? Səbəb ondan ibarətdir ki, Yer müəyyən məsafədə Günəş ətrafında dövr edir və bu məsafə həyatı mümkün edən balans yaradır. Bundan əlavə, Yer atmosferi Günəşdən gələn enerjinin böyük hissəsini udaraq planetin səthinə təhlükəli dərəcədə çatmasının qarşısını alır.




Oxşar xəbərlər
Xəbər lenti
Sorğu
Müharibən başlamasını istəyirsinizmi?

Səs ver Nəticələr


Cəmi səslər: 1347