- 9-cu sinifdə oxuyan oğlan 8-ci sinif şagirdi olan sevgilisini və qonşusunu öldürdü
- Ramiz Mehdiyevin cinayət maddələri: 193-1.3.2, 278.1 - DÖVLƏT ÇEVRİLİŞİ
- Ramiz Mehdiyev cinayət məsuliyyətinə cəlb edildi - 4 aylıq HƏBS
- Zakir Qaralov Akkordu dirçəldir? - 15 milyonluq borc sıfırlandı
- Azərbaycanlı kəşfiyyatçı Ukraynada həlak oldu (FOTO)
234 il keçdi: Köləliyə qarşı ilk üsyan - Müasir köləlik necə -çiçəklənir- ?
Maraqlı23 avqust 2025 20:09

Dünya miqyasında yüz illər boyu davam edən köləliyə qarşı ilk böyük üsyan 1791-ci ildə Karib dənizindəki Santo Domingo adasında baş verib.
Qaynarinfo xəbər verir ki, Afrikadan zorla gətirilən kölələr 23 avqust 1791-ci ildə Fransız müstəmləkəçilərinə qarşı silaha sarılıblar. Təxminən beş il davam edən ağır döyüşlərdən sonra onlar yalnız azadlıqlarını qazanmayıblar, həm də müstəqil dövlət quraraq köləliyi ləğv edən ilk siyasi sistemi yaradıblar. Tarixə "Haiti inqilabı" kimi düşən bu proses sonrakı illərdə köləliyə qarşı hərəkatlara ilham verib.
BMT-nin Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatı (UNESCO) 1998-ci ildə bu tarixi hadisəni xatırlatmaq məqsədilə 23 avqustu "Beynəlxalq Kölə Ticarətinin Anılması və Köləliyin Ləğvi Günü" elan edib. İlk tədbir həmin il Haitidə, 1999-cu ildə isə Seneqaldakı Gore adasında keçirilib. Hazırda hər il müxtəlif ölkələrdə təşkil olunan tədbirlərlə köləliyin insanlıq tarixindəki rolu yada salınır.
Kölə ticarətinin miqyası
Coğrafi kəşflərlə genişlənən kölə ticarəti milyonlarla insanı doğma yurdundan ayırıb. Tarixi sənədlərə görə, 25-30 milyon afrikalı Atlantik və Hind okeanları üzərindən müxtəlif qitələrə daşınıb.
"Üçbucaq ticarəti" adlanan sistemdə Avropadan Afrikaya silah və sənaye məhsulları aparılıb, qarşılığında kölələr alınıb. Daha sonra kölələr Karib və Amerika torpaqlarına daşınıb, buradan əldə olunan şəkər, pambıq, qəhvə və tütün kimi məhsullar yenidən Avropaya göndərilib. Bu dövrədə Fransa, İngiltərə, İspaniya, Portuqaliya və Niderland əsas iştirakçılar olub.
Hind okeanında isə 17-18-ci əsrlərdə Avropa müstəmləkəçiləri Seyşel, Komor, Madaqaskar və Mavriki adalarına kölələr gətirərək demoqrafik mənzərəni dəyişiriblər.
İqtisadi istismar və irqçilik
Köləlik yalnız iqtisadi deyil, həm də ideoloji bir sistemi möhkəmləndirib. Qara dərililərin aşağı, ağların üstün olduğu düşüncəsi qanunlara və ictimai həyata hopub. Haiti inqilabı bu qaydaları sarsıdıb və öz azadlığını qazanmış bir xalqın onu qoruyub saxlaya biləcəyini bütün dünyaya göstərib.
UNESCO-nun "kölə marşrutu" layihəsi
UNESCO hər il 23 avqustda "Kölə marşrutu” layihəsi çərçivəsində sənətçiləri və alimləri bir araya gətirərək ortaq yaddaşın qorunmasına çalışır. Foto, video sərgiləri və elmi nəşrlərlə bu mövzu gündəmdə saxlanılır.
Müasir köləlik
Rəsmi olaraq dünyanın demək olar bütün ölkələrində qadağan edilsə də, köləlik günümüzdə yeni formalar altında mövcudluğunu davam etdirir. BMT-nin məlumatına görə, bu gün təxminən 50 milyon insan məcburi əmək, məcburi evlilik və insan alveri kimi "müasir köləlik” şəraitində yaşayır.
Hindistan, Çin, Pakistan, Şimali Koreya, Nigeriya, İndoneziya və Konqo bu halın ən çox müşahidə edildiyi ölkələr sırasındadır.
Oxşar xəbərlər
- Mehdiyevin Kəmaləddin Heydərovun müavini olan general oğlunun aqibəti necə olacaq?
15 oktyabr 2025 01:02
- Zakir Qaralov Akkordu dirçəldir? - 15 milyonluq borc sıfırlandı
14 oktyabr 2025 20:39
- Sayt rəhbərləri və səhifə inzibatçılarına MÜRACİƏT - Nailə İSLAMZADƏ
14 oktyabr 2025 15:17
- Şərqin Marksı - O, niyə Allahın tarixi prosesə müdaxiləsini qəbul etmirdi?
14 oktyabr 2025 15:08
- Camaat yapışır yaxamdan ki, 2025 də bitir... - Videomüsahibə
14 oktyabr 2025 12:13
- Ağsu sakinlərinin Mikayıl İsmayılovla bağlı Prezidentə MÜRACİƏTİ
14 oktyabr 2025 10:58
- Türkiyənin görməli olduğunuz ən gözəl yerləri
13 oktyabr 2025 22:38
- Çoxsaylı QƏTLLƏR TÖRƏTMİŞ cinayətkar Bakı aeroportunda tutuldu
13 oktyabr 2025 09:47
- Gürcüstanda etirazlar yenidən başladı
13 oktyabr 2025 00:47
- Qərar verildi: Pedofilləri axtalamağa başlayırlar
12 oktyabr 2025 23:25
Xəbər lenti
- Mehdiyevin Kəmaləddin Heydərovun müavini olan general oğlunun aqibəti necə olacaq?
15 oktyabr 01:02
- 9-cu sinifdə oxuyan oğlan 8-ci sinif şagirdi olan sevgilisini və qonşusunu öldürdü
15 oktyabr 00:25
- Ramiz Mehdiyevin cinayət maddələri: 193-1.3.2, 278.1 - DÖVLƏT ÇEVRİLİŞİ
14 oktyabr 23:16
- Ramiz Mehdiyev cinayət məsuliyyətinə cəlb edildi - 4 aylıq HƏBS
14 oktyabr 22:19
- Prezidentin tarixi Misir səfərindən görüntülər - VIDEO
14 oktyabr 21:06
- Zakir Qaralov Akkordu dirçəldir? - 15 milyonluq borc sıfırlandı
14 oktyabr 20:39
- Sayt rəhbərləri və səhifə inzibatçılarına MÜRACİƏT - Nailə İSLAMZADƏ
14 oktyabr 15:17
- Şərqin Marksı - O, niyə Allahın tarixi prosesə müdaxiləsini qəbul etmirdi?
14 oktyabr 15:08
- Azərbaycanlı kəşfiyyatçı Ukraynada həlak oldu (FOTO)
14 oktyabr 13:44
- Divarların o üzündə qalan nəfəs - Əlişir Əhəd yazır
14 oktyabr 12:33
- Camaat yapışır yaxamdan ki, 2025 də bitir... - Videomüsahibə
14 oktyabr 12:13
- İlham Əliyev Rebuild Karabakh sərgisinin iştirakçılarına müraciət ünvanladı
14 oktyabr 11:50
- Bakıda beynəlxalq konfrans keçirilir
14 oktyabr 11:14
- Ağsu sakinlərinin Mikayıl İsmayılovla bağlı Prezidentə MÜRACİƏTİ
14 oktyabr 10:57
- Prezidentin Trampla görüşündən - Fotolar
14 oktyabr 02:56
- Türkiyənin görməli olduğunuz ən gözəl yerləri
13 oktyabr 22:38
- Prezident bu şəxsləri təltif etdi
13 oktyabr 22:09
- Elçin Mirzəbəyli ƏHD Partiyasından ayrıldı
13 oktyabr 22:04
- Ərdoğan yeni QƏRAR imzaladı: Türk soylular Türkiyədə ƏCNƏBİ sayılmayacaq
13 oktyabr 11:15
- Ərdoğana çox hörmət edirlər - Tramp
13 oktyabr 09:53
- Çoxsaylı QƏTLLƏR TÖRƏTMİŞ cinayətkar Bakı aeroportunda tutuldu
13 oktyabr 09:47
- Əlisəmid Kür vəfat etdi
13 oktyabr 09:35
- Gürcüstanda etirazlar yenidən başladı
13 oktyabr 00:47
- Qərar verildi: Pedofilləri axtalamağa başlayırlar
12 oktyabr 23:25
- Rəsul Quliyevin ailəsi 30 ildən sonra Bakıda (FOTO)
12 oktyabr 22:58
- Timoşenko AÇIQLADI: Müharibənin sonu yaxınlaşır
12 oktyabr 19:50
- Sabah leysan yağacaq, dolu düşəcək - XƏBƏRDARLIQ
12 oktyabr 19:31
- Prezident Misirə getdi (FOTO)
12 oktyabr 18:45
- 92 yaşlı prezident yenidən NAMİZƏD OLDU
12 oktyabr 16:33
- Abşeronda şəhid qəhrəmanlarımızın anım günləri qeyd edilib
12 oktyabr 13:57
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya