"Milyonlarla pul silənlər var" - Deputatla sensassion MÜSAHİBƏ
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) Arxeologiya, Etnoqrafiya və Antropologiya İnstitutunun sabiq əməkdaşları- tarixçi alim Səbuhi Hüseynov və həyat yoldaşı Gülüstan İsayeva cinayət törətməkdə təqsirləndirilir. İttihama görə, Səbuhi Hüseynov vəzifəsindən sui-istifadə edərək Qarabağın işğaldan azad olunmuş ərazilərində tədqiqat aparılması üçün ayrılmış külli miqdarda vəsaiti mənimsəyib. İddia olunur ki, cinayət əməlində ona İnstitutun kadrlar şöbəsinin müdiri işləmiş həyat yoldaşı Gülüstan İsayeva köməklik göstərib. Təqsirləndirilən şəxslər ümumilikdə 92 min manat mənimsəmədə ittiham olunurlar. Təqsirsizlik prezumpsiyasına görə həmin şəxsləri ittiham etmək, onlar barədə hər hansı hökm çıxarmaq niyyətində deyilik. Bu məsələ ilə hüquq mühafizə orqanları, məhkəmələr məşğul olur. Ancaq bu hadisədən də göründüyü kimi elmi tədqiqata büdcədən ayrılan pulların təyinatı üzrə xərclənməsinə ciddi şübhələr var. Yaranan suallara aydınlıq gətirmək üçün millət vəkili Etibar Əliyevə müraciət etdik.
- Cənab Əliyev, Azərbaycanda dövlət büdcəsindən elmi tədqiqata ayrılan pullar təyinatı üzrə xərclənirmi?
- Mən o informasiya ilə tanışam. Məsələ ilə hüquq-mühafizə orqanları məşğul olduğundan bu barədə şərh vermək istəmirəm. Sualınıza gəlincə, Elmin İnkişafı Fondu tədqiqatlar üçün milyonlarla manat vəsait ayırır. Mən təklif etmişdim ki, onun qrantlarının obyektiv monitorinqi keçirilsin. Tədqiqatlara ayrılan vəsaitlər nəticəli olmalıdır. Mən düşünürəm ki, iki elmi işçi o qədər böyük vəsaiti sərbəst şəkildə, istədikləri kimi mənimsəyə bilməzlər. Bu, mənim qənaətim, şəxsi mövqeyimdir. O qədər böyük vəsait onlara verilibsə, hər halda, o vəsaitin kim tərəfindən verildiyi,- həmin inistut tərəfindənmmi, ya Elmin İnkişafı Fondu tərəfindənmi- bilinməlidir. Əgər Elmin İnkişafı Fondu tərəfindən verilibsə, tədqiqata ayrılan bütün vəsaitlərin monitorinqi aparılmalıdır. Bu pulların istiqaməti üzrə xərclənib, xərclənməməsi kimi amillər yoxlanılmalıdır. Ümumyyətlə, mən düşünürəm ki, elmə ayrılan vəsaitin həcmi bir o qədər də çox deyil. Təbii ki, bu pullar təyinatl üzrə xərclənməlidir.
- Bu pulların üzərində ictimai nəzarət niyə mövcud deyil?
- İctimai nəzarət sıfır səviyyəsindədir. Bu vəsaitlərin xərclənməsində heç bir ictimai nəzarətdən söhbət gedə bilməz. "İctimai iştirakçılıq haqqında" haqqında qanun qəbul olunub. Bir çox təşkilatlarda ictimai nəzarət şuraları yaradılıb. Amma akademiya sistemində və bir çox müəssisələrdə bu cür şuralar fəaliyyət göstərmir. QHT-lərin monitorinq aparmaq imkanı yoxdur.
- Əgər ölkədə alim pul silməklə məşğuldursa, orada elmin inkişafından danışmaq mümkündürmü?
- Təkcə elm sahəsində deyil, başqa sahələrdə də milyonlarla pul silənlər var. Elə korrupsiya materialları var ki, on milyonlarla manat vəsait mənimsəyibblər. Hər halda araşdırma aparılmalıdır ki, bu hansı şəraitdə baş verib. Korrupsiya hallarıı alimlərin üzərinə fokuslamaq düzgün deyil.
- Bəs beynəlxalq təcrübədə necədir? Tədqiqatlara pullar necə ayrılır? O pullar necə xərclənir?
- Beynəlxaq təcrübədə böyük vəsaitlərin üzərində nəzarət mexanzmi var. Orada alimlər, müstəqil ekspertlər nəticələr üçün müəyyən məsuliyyət daşıyırlar. Nəticələr ictimailəşdirilir, nəticələrin hesabatı aparılır. Cəmiyyətin də baş verənlər haqqında məlumatı olur. Amma təəssüflər olsun ki, bizdə layihələrin böyük əksəriyyəti, xüsusilə elm və digər sahələrdə qapaılı şəkildə keçirlir. Bu baxımdan, layihələrin qiymətləndirilməsi çətinlik yaradır.
- Ümumiyyətlə Azərbaycanda elmi nəticələr o qədər də gözə dəymir. Bu nə ilə bağlıdır? Biz elmlə məşğul ola bilmirik, yoxsa necə?
- Elmin populyarlaşdırılması sıfır dərəcəsindədir. Bunun qarşılığında da gənclərimizdə narkomaniya və s. kimi "underground" meyillər yayılır. Nəyə görə biz öz elm adamlarımızı, öz elmi tədqiqatlarımızı populyarlaşdıra, onu ictimai obraza çevirə bilmirik?
- Elmin populyarlaşdırılması ayrıca bir sahədir. Elə də asan bir sahə deyil, çox mürəkkəbdir. Bir çox ölkələrdə yüz illərdir ki, elmin populyarlaşdırılması həyata keçirlir. Elmin populyarlaşdırılması elmi cəmiyyətə açmaq, başadüşülən formada təqdim etməkdir. Hər kəs böyük formullaları, düsturları, qrafikləri anlaya, dərk edə bilməz. Populyarlaşmanın önəmli tərəfi ondan ibarətdir ki, elmi gənclər sadə formada anlaya bilsinlər. Populyarlaşmaq həm də gənclərdə elmə sevgi yaradır. Bir məsələni qeyd edim ki, bizim alim korpusu elmi əsərləri sadə formada çap etmək iqtidarında deyil. Maraq yoxdur, universitetlərin həvəsi yoxdur.
- Türkiyə telekanallarında Celal Şengör, İlber Ortaylı, Erhan Afyonçu kimi elm adamları hər gün efirlərdədir. Bizim Celal Şengörümüz niyə yoxdur?
- Bu da maraqlı sualdır. Əvvəla, televiziya kanalları bu tip mövzulara maraqlı olmalıdır. Amma təəsüflər olsun ki, indi televiziya rəhbərlərinin çoxusu bu işlərdən xəbərsizdirlər və cəmiyyətin maariflənməsində maraqlı deyillər. Məsələnin ikinci tərəfi isə ondan ibarətdir ki, o sadaladığınız elm adamları, onların çox geniş mütaliələri və çox dərin intellektləri var. Bu şəxslər emləri əlaqələndirə bilirlər və daha sonra sadə formada izah edirlər.
- Sumqayıt İcra Hakimiyyətində Gündüz Əliyevlə Adil Xudadatov arasında başlanan çəkişmənin GİZLİN SƏBƏBLƏRİ
1 may 2024 16:13
- Azərbaycanlı milyarder əfv edildi - Edam cəzası verilmişdi
30 aprel 2024 19:48
- Təkcə başçı Zakir Fərəcov deyil, onun vəzifə başındakı əlaltıları da...
25 aprel 2024 11:47
- Barəsində məhkəmə istintaqı gedən Gündüz Əliyev kimi bir vəzifə sahibi Sumqayıtda necə ..?
22 aprel 2024 12:48
- Gündüz Əliyevin adına bağlı BUTA əməliyyatının gizlinləri...
21 aprel 2024 18:53
- Başçının istəyi baş tutsaydı, Sumqayıtı kimin idarə edəcəyi də, müəmma olaraq qalırmış
18 aprel 2024 12:08
- Üçüncü dünya müharibəsi İrana görə başlayacaq… İmam Əlini gördüm –İran Şahının 1973-cü ildə verdiyi MÜSAHİBƏ
14 aprel 2024 17:25
- "Xoxan" Zərdüşt Əlizadə: "Prezident ola bilərdim, xalq kal, onlar isə Şeyx Nəsrullah idi" (MÜSAHİBƏ)
29 mart 2024 16:26
- Kramarenkonun yumruq davası, Banişevskinin etiraz çağırışları – Neftçini cəzadan Brejnev xilas edib
25 mart 2024 13:59
- Day-dayım olsaydı, qısa zamanda … - Aysel Əlizadə
21 mart 2024 22:16
- Prezident BMT Baş katibinin xüsusi müşavirini qəbul etdi
02 may 12:44
- Füzuli şagirdləri üçün NAR-dan gözəl hədiyyə
02 may 12:32
- Sənədsiz evlərlə bağlı yenilik (VİDEO)
02 may 10:47
- Həmid Herisçi AYB-nin üzvü oldu
02 may 10:36
- Musabəyov, bir gün Başkənddə döyüşsəydin, bu sözü deyə bilməzdin... Etibar Əmiraslanov
01 may 22:28
- Vitse-spiker Adil Əliyev Ukrayna Ali Radasının vitse-spikeri ilə görüşüb - FOTO
01 may 22:21
- Kartıma köçürdüyüm maaşdan 134 mini icra başçısına vermişəm - Seymur Orucovun qohumu həbs edildi
01 may 22:04
- Prezident İraq Parlamentinin sədrini qəbul etdi
01 may 21:56
- Qubad İbadoğlunun yaşayış yerini dəyişməsinə icazə verildi
01 may 19:15
- Ramin İsayevin məhkəməsində insident yaşanıb....
01 may 19:01
- İlham Əliyev Rusiyanın Şimali Qafqaz regionunun müftilərini qəbul etdi
01 may 15:55
- Sumqayıt İcra Hakimiyyətində Gündüz Əliyevlə Adil Xudadatov arasında başlanan çəkişmənin GİZLİN SƏBƏBLƏRİ
01 may 15:50
- Sabah DEPUTAT Ramin Məmmədovla bağlı iclas keçiriləcək
01 may 15:24
- Rasim Tağıyevin oğlu həbs edildi
01 may 15:18
- 100 uşağı öldürən həkimin Azərbaycanda gizli əməlləri - VİDEO
01 may 11:53
- Bakıda beynəlxalq forum keçirilir: Prezident çıxış edib (YENİLƏNİB)
01 may 11:45
- Nəcməddin Sadıqovun həbsinə HAZIRLIQ BAŞLADI!
01 may 09:37
- Nazir ölkəyə yeni baş notarius təyin etdi (ÖZƏL)
30 aprel 21:40
- Azərbaycanlı milyarder əfv edildi - Edam cəzası verilmişdi
30 aprel 19:48
- NAR rabitə sahəsinin peşəkarlarını hazırlayır - Fotolar
30 aprel 19:29
- Şəhərin 85 faizi azərbaycanlıdır, amma bir TV-miz belə yoxdur- Sabiq deputat
30 aprel 19:20
- Əməliyyat keçirilən qurumun rəisi kimdir?
30 aprel 16:19
- Mayın ilk gününün havası
30 aprel 13:17
- Sex qızıllarını İtaliya və Türkiyə məmulatı adı ilə satırmışlar - Moskva Univermağında əməliyyat
30 aprel 12:00
- Bakcell ilə innovasiya dövrü başladı!
30 aprel 11:50
- Lalə Ümid yeni kitabını təqdim etdi – Foto
30 aprel 10:46
- ADNA terrorundan 15 il ötür...
30 aprel 10:28
- Dövlət Neft Fondu bu il 3 tona yaxın qızıl alıb
29 aprel 23:51
- İsa Qəmbər rəsmən namizəd oldu - Foto
29 aprel 23:33
- Mehriban Əliyevadan Ülviyyəyə təbrik - Səninlə fəxr edirəm!
29 aprel 23:27