Türküstan və Bakı...Diqqətlə OXUYUN Çox maraqlıdır

Xalid Kazımlı yazır.
Hansısa ölkənin paytaxtında və ya iri şəhərində səfərdə olanda adam istər-istəməz öz yaşadığı şəhərlə həmin yaşayış məskənini müqayisə edir: onlar nə necədir, bizdə necədir, onlar nəyi bizdən yaxşı edirlər, biz onlardan nədə üstünük və sair və ilaxır.
Ən çox müqayisə olunan məqamlardan biri, əlbəttə ki. yollardakı tıxaclardır. İlk dəfə şəhərin küçəsinə maşınla çıxanda istər-istəməz maraqlanırsan, burada tıxac olur, yoxsa yox.
Qazaxıstanın sürətlə inkişaf etməkdə olan, türk dövlətlərinin paytaxtı elan edilmiş şəhəri Türküstanda tıxac-filan yox idi - nə adi vaxtlarda, nə də camaatın işdən çıxdığı pik saatlarda. Bunun əsas səbəbi odur ki, Bakının təkcə Yasamal rayonunda olan avtomobillərin sayı Türküstanda olanlardan çoxdur. İkincisi də ona görə ki, Türküstanda “köhnə şəhəri”, məsələn, Yasamaldakı kimi söküb-dağıdıb yerində iç-içə, ağız-ağıza, göz-gözə çoxlu göydələn tikib, on minlərlə adamı (onların çoxunun da avtomobili var) ərazicə kiçik yerə doldurmayıblar.
Qazaxıstanın hazırda o qədər də bəyənilməyən eks-prezidenti Nursultan Nazarbayevin birbaşa göstərişi ilə Türküstanı planlı şəkildə, şəhərsalma qaydalarına riayət edərək böyüdüblər, “köhnə şəhəri” olduğu kimi saxlayıb, onun kənarlarında yeni mikraroyonlar salıblar. Bu mikrorayonlarda yaşayış binaları bir-birindən aralıdır, küçələri genişdir, yolları dörd və altı zolaqlıdır, hətta səkilərdə velosiped üçün qırmızı cığırlar da nəzərdə tutulub.
Bundan başqa, yollar boyunca sıralanan çoxmərtəbəi binalar və fərdi yaşayış evləri ilə yolların arasındametrlik meşə zolaqları üçün yerlər nəzərdə tutulub, tinglər basdırılıb, bir neçə ildən sonra əməlli-başlı yaşıllıq olacaq.
40-5-
Ona görə də güman etməyə əsas var ki, Türküstanın əhalisi yaxın illərdə milyona çatsa da, bu şəhərin yollarında tıxac olmayacaq.
Düzdür, Bakının dörd tərəfə böyümək imkanı yoxdur, bir tərəfi dənizdir, bir tərəfi Biləcəri uçurumudur, bir tərəfi Xocəsən dərəsidir. O biri tərəfə isə nə qədər genişlənə bilərsə, Bakı genişlənib və artıq binaları, yuxarıda dediyim kimi, iç-içə tikirlər. Bu gün-sabah çoxmərtəbəli binaların arasındakı küçələr İçərişəhərin dar dalanları kimi olacaq.
Türküstanda olarkən diqqətimizi çəkən məqamlardan biri də turizm sektoruna münasibət oldu. Yenə də Nazarbayevin rəhbərliyi ilə şəhəri Asiyanın turizm mərkəzinə çevrimək üçün xeyli işlər görülüb. Türküstanın mərkəzində, möhtəşəm Xoca Əhməd Yasəvi mavzoleyinin ətrafında böyük bir sahədə turistlər üçün əlverişli olan hər cür şərait yaradılıb: köhnə tarixi-memarlıq abidələri restavrasiya edilib, qədim memearlıq nümunələrinə uyğun şəkildə yeni iaşə, ticarət, xidmət obyektləri tikilib, şəhərin bu hissəsi nəqliyyata qapadılıb, yeni şəhərdə lüks otellər, əyləncə mərkəzləri inşa edilib, bir sözlə, bu işə milyardlar xərclənib. İndi türküstanlılar həmin xərclərin meyvəsini dəlirlər. Rəsmilərin dediyinə görə, hər gün Türküstana 5 min turist gəlir. Bu, ayda 150 min, ildə 1milyon 800 min turist deməkdir. Bu qədər turistin xərclədiyi pullar bir Asiya şəhərinin büdcəsinin nəyinə bəs deyil?
Ən ümdəsi odur ki, Türküstanda tərifli və ləzzətli “Daşkənd çayı” (bəzən də “ballı çay”) deyilən çayın bir çaynikini turistlərə dəsgah şəklində, 15-20, 30 manata sırımırlar. Türküstanda o cür çayın qiyməti 2 dollar civarındadır və böyründə nəinki mürəbbə, şokolad, konfet, heç qənd də vermirlər, çünki bal qatıldığı üçün şirin olur.
Bir sözlə, hələlik səfər təəssüratlarına aid bunları yazıram. Yeri gəldikcə başqa şeyləri də yazacam. Öz üstün məziyyətimiz kimi yalnız bir şeyi qeyd edə bilərəm: bizim otellərin Türküstan otellərindən bir şeyi yaxşı yaxşıdır, amma onu da açıq yazmaq olmur, ayıb olar, üstüörtülü deyə bilərəm ki, işin altında “tapança” var.
Hansısa ölkənin paytaxtında və ya iri şəhərində səfərdə olanda adam istər-istəməz öz yaşadığı şəhərlə həmin yaşayış məskənini müqayisə edir: onlar nə necədir, bizdə necədir, onlar nəyi bizdən yaxşı edirlər, biz onlardan nədə üstünük və sair və ilaxır.
Ən çox müqayisə olunan məqamlardan biri, əlbəttə ki. yollardakı tıxaclardır. İlk dəfə şəhərin küçəsinə maşınla çıxanda istər-istəməz maraqlanırsan, burada tıxac olur, yoxsa yox.
Qazaxıstanın sürətlə inkişaf etməkdə olan, türk dövlətlərinin paytaxtı elan edilmiş şəhəri Türküstanda tıxac-filan yox idi - nə adi vaxtlarda, nə də camaatın işdən çıxdığı pik saatlarda. Bunun əsas səbəbi odur ki, Bakının təkcə Yasamal rayonunda olan avtomobillərin sayı Türküstanda olanlardan çoxdur. İkincisi də ona görə ki, Türküstanda “köhnə şəhəri”, məsələn, Yasamaldakı kimi söküb-dağıdıb yerində iç-içə, ağız-ağıza, göz-gözə çoxlu göydələn tikib, on minlərlə adamı (onların çoxunun da avtomobili var) ərazicə kiçik yerə doldurmayıblar.
Qazaxıstanın hazırda o qədər də bəyənilməyən eks-prezidenti Nursultan Nazarbayevin birbaşa göstərişi ilə Türküstanı planlı şəkildə, şəhərsalma qaydalarına riayət edərək böyüdüblər, “köhnə şəhəri” olduğu kimi saxlayıb, onun kənarlarında yeni mikraroyonlar salıblar. Bu mikrorayonlarda yaşayış binaları bir-birindən aralıdır, küçələri genişdir, yolları dörd və altı zolaqlıdır, hətta səkilərdə velosiped üçün qırmızı cığırlar da nəzərdə tutulub.
Bundan başqa, yollar boyunca sıralanan çoxmərtəbəi binalar və fərdi yaşayış evləri ilə yolların arasındametrlik meşə zolaqları üçün yerlər nəzərdə tutulub, tinglər basdırılıb, bir neçə ildən sonra əməlli-başlı yaşıllıq olacaq.
40-5-
Ona görə də güman etməyə əsas var ki, Türküstanın əhalisi yaxın illərdə milyona çatsa da, bu şəhərin yollarında tıxac olmayacaq.
Düzdür, Bakının dörd tərəfə böyümək imkanı yoxdur, bir tərəfi dənizdir, bir tərəfi Biləcəri uçurumudur, bir tərəfi Xocəsən dərəsidir. O biri tərəfə isə nə qədər genişlənə bilərsə, Bakı genişlənib və artıq binaları, yuxarıda dediyim kimi, iç-içə tikirlər. Bu gün-sabah çoxmərtəbəli binaların arasındakı küçələr İçərişəhərin dar dalanları kimi olacaq.
Türküstanda olarkən diqqətimizi çəkən məqamlardan biri də turizm sektoruna münasibət oldu. Yenə də Nazarbayevin rəhbərliyi ilə şəhəri Asiyanın turizm mərkəzinə çevrimək üçün xeyli işlər görülüb. Türküstanın mərkəzində, möhtəşəm Xoca Əhməd Yasəvi mavzoleyinin ətrafında böyük bir sahədə turistlər üçün əlverişli olan hər cür şərait yaradılıb: köhnə tarixi-memarlıq abidələri restavrasiya edilib, qədim memearlıq nümunələrinə uyğun şəkildə yeni iaşə, ticarət, xidmət obyektləri tikilib, şəhərin bu hissəsi nəqliyyata qapadılıb, yeni şəhərdə lüks otellər, əyləncə mərkəzləri inşa edilib, bir sözlə, bu işə milyardlar xərclənib. İndi türküstanlılar həmin xərclərin meyvəsini dəlirlər. Rəsmilərin dediyinə görə, hər gün Türküstana 5 min turist gəlir. Bu, ayda 150 min, ildə 1milyon 800 min turist deməkdir. Bu qədər turistin xərclədiyi pullar bir Asiya şəhərinin büdcəsinin nəyinə bəs deyil?
Ən ümdəsi odur ki, Türküstanda tərifli və ləzzətli “Daşkənd çayı” (bəzən də “ballı çay”) deyilən çayın bir çaynikini turistlərə dəsgah şəklində, 15-20, 30 manata sırımırlar. Türküstanda o cür çayın qiyməti 2 dollar civarındadır və böyründə nəinki mürəbbə, şokolad, konfet, heç qənd də vermirlər, çünki bal qatıldığı üçün şirin olur.
Bir sözlə, hələlik səfər təəssüratlarına aid bunları yazıram. Yeri gəldikcə başqa şeyləri də yazacam. Öz üstün məziyyətimiz kimi yalnız bir şeyi qeyd edə bilərəm: bizim otellərin Türküstan otellərindən bir şeyi yaxşı yaxşıdır, amma onu da açıq yazmaq olmur, ayıb olar, üstüörtülü deyə bilərəm ki, işin altında “tapança” var.
- Mehriban Əliyeva 1 saylı körpələr evində və 1 saylı uşaq evi sosial xidmət müəssisəsində oldu - FOTO
15 aprel 2025 23:43
- Saxta generala - 8 il 6 ay həbs verildi
14 aprel 2025 15:27
- Stalinin DNT-si: alimlər onun şifrəsini açdıqdan sonra nələr bəlli olub?
14 aprel 2025 00:01
- 1990-cı ildə AXC və Ter-Petrosyan Riqada Qarabağla bağlı nələri müzakirə edib? – FOTOXRONİKA
13 aprel 2025 23:24
- Köçəryan bizim kombinatda dəzgahları yağlayırdı, sonradan komsomol katibi oldu
11 aprel 2025 15:41
- Mikayıl İsmayılovun oğlu atalıq testindən keçməkdən növbəti dəfə yayındı – ALİMENTİ DƏ ÖDƏMİR
11 aprel 2025 13:47
- Pаrtiyа sədri, İdeal-ist Nazim Quliyev bu dəfə 8 il iş aldı
10 aprel 2025 14:06
- Danışıqlar 30 dəqiqə sonra başlayır...
10 aprel 2025 10:45
- Bakıda məktəbin həyətində yaşayış binası tikiblər - FOTO
9 aprel 2025 17:39
- Lənkəranskinin adamı Xırdalanda güllələndi - FOTO
9 aprel 2025 14:24
- Дрессировщик обезьян - помощнице: Дай по башке ему !
21 aprel 16:54
- 5 nəfər Ədalət Partiyasının sədri olmaq istəyir
21 aprel 16:21
- Onun vəfatı xəbərini dərin sarsıntı hissi ilə qarşıladıq - Prezident
21 aprel 16:12
- İran Prezidenti aprelin 28-də Azərbaycana səfər edəcək
18 aprel 15:37
- Prezidentlərin təkbətək görüşü başladı
16 aprel 13:01
- Mehdiyevlə bağlı YENİ XƏBƏR - AMEA-da yeyintilər və...
16 aprel 12:22
- Deputatın oğlu dayısı oğlunun külli miqdarda pulunu mənimsəyib? - ŞİKAYƏT
16 aprel 12:15
- Mehriban Əliyeva 1 saylı körpələr evində və 1 saylı uşaq evi sosial xidmət müəssisəsində oldu - FOTO
15 aprel 23:38
- Azərbaycanda tələbə özünü güllələdi - FOTO
15 aprel 23:21
- Məmməd Musayev yola salındı
15 aprel 23:05
- Sloveniyanın XİN rəhbəri Bakıya gəlir
15 aprel 13:21
- Gürcüstan prezidenti bu gün Azərbaycana gələcək
15 aprel 12:05
- Yoxlasaq diplomların yarısı saxta ÇIXACAQ: Niyə hər şeyi cəmiyyətin boynuna yıxırsız? - GƏRGİN DEBAT
15 aprel 11:44
- Akademik Zərifə xanım Əliyeva – elmi və ictimai fəaliyyətin işığında
15 aprel 11:04
- Deputat Azər Allahverənovun növbəti vətəndaş qəbulu Zabrat qəsəbəsində keçirilib
14 aprel 16:36
- İlham Əliyev Faiq Həsənovu təbrik etdi
14 aprel 15:58
- Saxta generala - 8 il 6 ay həbs verildi
14 aprel 15:27
- Leysan, dolu, qar - Sabahın havası
14 aprel 14:39
- 72 yaşında bu qədər sərvətə sahibdir
14 aprel 13:43
- Prezident qəbul keçirdi - Fotolar - Yenilə
14 aprel 12:29
- Stalinin DNT-si: alimlər onun şifrəsini açdıqdan sonra nələr bəlli olub?
14 aprel 00:01
- Ürəyi xəstə olanlar yeməməlidir – Həkim
13 aprel 23:52
- 1990-cı ildə AXC və Ter-Petrosyan Riqada Qarabağla bağlı nələri müzakirə edib? – FOTOXRONİKA
13 aprel 23:24
- ŞOK : Uçan naməlum obyekt 23 sovet əsgərini DAŞA ÇEVİRİB
13 aprel 23:01
- Rusiya onun sədaqətini danışır - Başqırdların Haçikosu
13 aprel 22:42
- Türkiyəni silkələyən qətllə bağlı ŞOK: Sabah 15 nəfər... - FOTO
13 aprel 20:31
- Türkcəni gah öyrənirsən, gah unudursan... - Ərdoğan Kosovo prezidentinə
13 aprel 20:10
- Dünyanın ən şirin canlısı Xəzərdə yaşayır: İqlim dəyişikliyinə görə yox ola bilər
13 aprel 15:47
- Bu dəmir yolu bizə milyardlar gətirəcək - Paşinyan Zəngəzur dəhlizindən danışdı
13 aprel 14:33
- Əş-Şaraa türkmən generalı yüksək hərbi vəzifəyə təyin etdi
13 aprel 14:24